قوانین جدید کار در عمان
قوانین کار یکی از پایههای اصلی هر کشور است که وظایف و حقوق کارفرماها و کارمندان را مشخص میکند. در عمان هم این قوانین در تاریخ ۲۵ ژوئیه ۲۰۲۳ آپدیت شده و تغییرات مهمی در ساعات کاری، نوع قراردادها، مرخصیها و حقوق کارکنان ایجاد کرده است. این تغییرات با هدف بهتر کردن شرایط کار، افزایش رفاه کارمندان، و ایجاد شغلهای بیشتر برای شهروندان عمانی است.
در این مطلب، به بررسی کلی قانون جدید کار عمان میپردازیم و تغییرات مهم آن را توضیح میدهیم. این اصلاحات نه تنها برای کارفرماها و کارمندان عمانی، بلکه برای افرادی که با ثبت شرکت در عمان به دنبال جذب نیرو هستند اهمیت بالایی دارد. با آگاهی از این تغییرات، میتوانید از مزایای آن استفاده کنید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
قوانین جدید کار در عمان
قانون جدید کار عمان، در تاریخ ۲۵ ژوئیه ۲۰۲۳ با فرمان سلطنتی 53/2023 تصویب شد و از ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۳ اجرایی گردید. این قانون، تغییرات مهمی در بازار کار عمان ایجاد کرده و جایگزین قانون قبلی (فرمان سلطنتی 35/2003) شده است.
یکی از اهداف اصلی این قانون، افزایش اشتغال شهروندان عمانی است، همانطور که در دیگر کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز بر اولویت اشتغال اتباع خود تأکید شده است. با این اوصاف اگر قصد مهاجرت به عمان و کار در این کشور رادارید باید بدانید شرایط برای کار از پیش کمی سختگیرانهتر شده است.
💡یک نکته مهم
طبق قانون جدید کار عمان، کارفرمایان میتوانند نیروی کار خارجی را تنها بر اساس سهمیههای تعیینشده توسط وزارت کار استخدام کنند، بهطوریکه اولویت استخدام با عمانیها است.
استخدام طبق قانون جدید کار در عمان
قانون جدید کار عمان شرایط ویژهای برای استخدام نیروی کار تعیین کرده است که هدف آن حمایت از اشتغال شهروندان عمانی و کاهش وابستگی به نیروی کار خارجی است. با این اوصاف اگر قصد کار در عمان را دارید بهترین انتخاب ثبت شرکت در عمان است. چرا که طبق قوانین جدید کارفرمایان فقط میتوانند اتباع خارجی را بر اساس سهمیههایی که توسط وزارت کار مشخص شده است، به کار بگیرند. برخی از نکات و موارد کلیدی این قانون عبارتاند از:
- قانون برای کارفرمایان با بیش از ۲۵ کارمند: کارفرمایانی که تعداد کارکنانشان بیشتر از ۲۵ نفر است، باید اتباع عمانی را استخدام کنند. این الزام، بهویژه در راستای افزایش اشتغال عمانیها و کاهش وابستگی به نیروی کار خارجی است.
- جایگزینی نیروی کار غیرعمانی در مشاغل خاص: طبق تصمیمات وزیر کار، برخی مشاغل خاص بهطور انحصاری برای اتباع عمانی تخصیص مییابد. این تصمیمات میتواند شامل شغلهایی باشد که دولت تشخیص میدهد نیاز به حمایت از نیروی کار بومی در آنها بیشتر است.
- حمایت از افراد دارای معلولیت: شرکتهایی که بیش از ۴۰ کارمند دارند، موظف هستند درصد مشخصی از افراد عمانی دارای معلولیت را که شرایط حرفهای لازم را دارند، بهکار گیرند. این اقدام برای ارتقاء فرصتهای شغلی برابر برای همه افراد جامعه، از جمله افراد دارای معلولیت، طراحی شده است.
انواع الگوهای کاری در قانون جدید عمان
در قانون جدید کار در عمان، چهار نوع الگوی کاری تعریف شده است که شامل موارد زیر است:
- کار از راه دور: در این روش، کارمند میتواند وظایف خود را از خارج از محیط کاری و با استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی انجام دهد. بهعنوان مثال، کارمند میتواند از خانه یا هر مکان دیگری فعالیتهای کاری خود را پیش ببرد.
- کار موقت: این نوع کار برای مدت زمان محدودی تعریف شده است. قرارداد کاری در این حالت برای یک بازه زمانی مشخص منعقد میشود و با پایان آن، قرارداد بهطور خودکار تمام میشود.
- کار اتفاقی: این شیوه شامل فعالیتهایی است که معمولاً از قبل برنامهریزی نشدهاند و به صورت موردی و بر اساس نیازهای خاص انجام میشوند.
- کار پارهوقت: در این مدل، کارمند ساعات کاری کمتری نسبت به یک کارمند تماموقت دارد و معمولاً به صورت نیمهوقت یا جزئی مشغول به کار میشود.
انواع قراردادهای کاری در قانون جدید کار عمان
طبق قانون جدید کار عمان، کارفرمایان دو نوع قرارداد میتوانند داشته باشند:
- قرارداد مدتدار: این نوع قرارداد میتواند برای حداکثر پنج سال منعقد شود. یعنی اگر شما یک قرارداد کاری مدتدار امضا کنید، حداکثر پنج سال اعتبار دارد.
- تبدیل قرارداد مدتدار به قرارداد نامحدود: اگر قرارداد مدتدار برای مدت اولیه بیش از پنج سال امضا شود، یا اگر مجموع مدت اولیه و تمدیدهای آن بیشتر از پنج سال باشد، این قرارداد به طور خودکار به یک قرارداد نامحدود تبدیل میشود. به عبارت دیگر، پس از گذشت پنج سال از شروع قرارداد یا تمدیدهای آن، دیگر نمیتوان آن را قرارداد مدتدار در نظر گرفت و به عنوان قرارداد نامحدود شناخته میشود.
این تغییر در قانون به این معناست که کارفرمایان نمیتوانند به راحتی قراردادهای طولانیمدت با تاریخهای تمدید شده ایجاد کنند که به طور رسمی محدود نباشند. در عوض، وقتی مدت زمان قرارداد از پنج سال عبور کند، باید به طور رسمی تبدیل به قراردادهای نامحدود شود که هیچ تاریخ پایان مشخصی ندارند.
💡یک نکته مهم
این تغییرات به نفع کارمندان است، زیرا قراردادهای نامحدود امنیت شغلی بیشتری فراهم میکند و کارفرما را از تنظیم قراردادهای کوتاهمدت و موقت محدود میسازد.
انواع مرخصی کاری در قانون کار عمان
قانون کار جدید تغییراتی در مدت زمان برخی مرخصیها ایجاد کرده و دستههای جدیدی از مرخصیها را معرفی کرده است. در ادامه، خلاصهای از این تغییرات ارائه میشود:
نوع مرخصی | قانون کار جدید | قانون کار قدیم |
---|---|---|
مرخصی سالانه | 30 روز در سال پس از شش ماه خدمت | بدون تغییر |
مرخصی استعلاجی | 182 روز در سال، به شرح زیر تقسیم می شود: روز 1 تا روز 21 با پرداخت کامل؛ روز 22 تا روز 35 با پرداخت 75 درصد؛ روز 36 تا روز 70 با 50 درصد دستمزد. و روز 71 تا روز 182 با پرداخت 35 درصد. | 10 هفته در سال، به شرح زیر تقسیم می شود: هفته اول و دوم با حقوق کامل هفته سوم و چهارم با 75 درصد حقوق. هفته پنجم و ششم با 50 درصد حقوق؛ و هفته هفتم تا دهم با 25 درصد حقوق. |
مرخصی زایمان برای پدر شدن | 7 روز | موجود نیست |
مرخصی زایمان مادران | 98 روز | 50 روز |
مرخصی ازدواج | 3 روزه | استحقاق یکسان اما محدودیت از نظر تعداد مرخصی برداشته شد. |
فوت یکی از اعضای خانواده | 3 روز در صورت فوت والدین، پدربزرگ و مادربزرگ یا خواهر و برادر؛ 2 روز در صورت فوت عمه یا عمو؛ 10 روز در صورت فوت همسر یا فرزند؛ 130 روز برای زن مسلمان شاغل در صورت فوت شوهر. و 14 روز در مورد زن غیر مسلمان در صورت فوت شوهر. | 3 روز در صورت فوت والدین، همسر، فرزند، پدربزرگ و مادربزرگ، خواهر و برادر. 2 روز در صورت فوت عمه یا عمو؛ و 130 روز برای زن مسلمان شاغل در صورت فوت شوهر. |
مرخصی حج | 15 روز یکبار در طول مدت خدمت | بدون تغییر |
مرخصی امتحانات | 15 روز برای کارمندان عمانی برای شرکت در امتحانات | بدون تغییر |
مرخصی همراهی | 15 روز برای کارمندان عمانی برای همراهی با بیماری که کارمند با او رابطه زناشویی یا تا درجه دو دارد. | در دسترس نیست |
مرخصی بدون حقوق | برای مراقبت از کودکان برای کارمندان زن یک سال | موجود نیست |
ساعات کار در قانون جدید کار عمان
قانون جدید کار در عمان، تغییراتی در ساعات کار روزانه و زمان استراحت به وجود آورده است. طبق این قانون، حداکثر ساعات کاری روزانه از 9 ساعت به 8 ساعت کاهش یافته است. کارفرمایانی که تا پیش از این روز کاری 9 ساعته داشتند، باید خود را با ساعات کاری جدید و کاهشیافته تطبیق دهند. همچنین، زمان استراحت روزانه که پیش از این 30 دقیقه بود، اکنون به یک ساعت افزایش یافته است.
💡یک نکته مهم
طبق قانون جدید ساعات کاری روزانه از 9 ساعت به 8 ساعت کاهش و زمان استراحت روزانه از 30 دقیقه به یک ساعت افزایش یافته است.
از طرف دیگر، مدت زمان استراحت هفتگی اجباری همچنان به صورت دو روز متوالی باقی مانده است. این تغییرات، هدفشان بهبود شرایط کاری و افزایش رضایت کارکنان است.
قوانین قرارداد و اخراج طبق قانون جدید کار عمان
طبق قانون جدید کار عمان، اگر یک کارمند به طور ناعادلانه اخراج شود، دادگاه میتواند تصمیم بگیرد که یا کارمند باید به شغل قبلی خود برگردد یا کارفرما باید به او غرامت پرداخت کند. این غرامت حداقل برابر با سه ماه حقوق کامل و حداکثر 12 ماه حقوق خواهد بود. مبلغ دقیق غرامت بستگی به شرایطی دارد که باعث اخراج شده است، از جمله مدت زمانی که کارمند در آن شغل بوده و نوع اخراج. علاوه بر این غرامت، کارمند پس از اخراج حق دریافت حقوق قانونی و قراردادی خود را همچنان خواهد داشت.
در قانون قدیم، اگر یک کارمند به طور ناعادلانه اخراج میشد، حداقل سه ماه حقوق به عنوان غرامت به او پرداخت میشد. در عمل، دادگاهها معمولاً غرامتهایی بین سه تا شش ماه حقوق (و گاهی بیشتر) برای اخراج ناعادلانه تعیین میکردند. حالا باید دید که طبق قانون جدید، این میزان غرامت افزایش مییابد یا خیر.
تغییرات کلیدی در سیاستهای اخراج و فسخ قرارداد
- اخراج به دلیل عملکرد ضعیف:
کارفرمایان میتوانند کارمندانی را که عملکرد ضعیفی دارند، اخراج کنند، به شرطی که مشکلات عملکردی را به صورت رسمی به اطلاع کارمند رسانده و به او شش ماه زمان برای بهبود عملکرد بدهند قبل از اینکه اخراج صورت گیرد.
- غرامت اخراج ناعادلانه:
در صورت اخراج ناعادلانه، میزان غرامت به حداکثر ۱۲ ماه حقوق کاهش یافته است. قبلا این مبلغ حداقل سه ماه حقوق کارمند بوده است.
- مقررات ضد تبعیض:
قانون جدید اخراج کارکنان به دلایل تبعیضآمیز مثل جنسیت، قومیت، مذهب یا ویژگیهای شخصی دیگر را ممنوع کرده است. این تغییرات برای حمایت از کارکنان در برابر اخراجهای ناعادلانه و تبعیضآمیز اعمال شده است.
- سیاست عمانسازی:
اگر یک کارمند غیرعمانی به دلیل جایگزینی با یک کارمند عمانی اخراج شود، این اخراج مجاز است. هدف این قانون تقویت اشتغال برای عمانیها و کاهش وابستگی به نیروی کار خارجی است.
- تشخیص دادگاه در مورد اخراج ناعادلانه:
اگر دادگاه تشخیص دهد که اخراج کارمند ناعادلانه بوده، میتواند دستور دهد که کارمند به شغل قبلی خود بازگردد یا بسته به شرایط اخراج غرامتی بین سه ماه تا ۱۲ ماه حقوق دریافت کند.
اجرای قانون کار جدید عمان در چه مرحلهای است؟
قانون جدید کار عمان از تاریخ 26 جولای 2023 بهطور فوری اجرایی شده و جایگزین قانون قبلی شده است، ولی هنوز آییننامههای اجرایی آن منتشر نشده است. با این حال، کارفرمایان باید از همین الان خود را با این قانون تطبیق دهند.
کارفرمایان تا شش ماه فرصت دارند تا وضعیت و مدارک خود را بهروز کرده و مطمئن شوند که با مقررات جدید هماهنگ هستند. این شش ماه زمان خوبی است تا تغییرات لازم را در فرایندهای کاری اعمال کنند، حتی اگر جزئیات دقیق هنوز منتشر نشده باشد.
سوالات متداول
طبق قانون جدید، حداکثر ساعات کاری روزانه از ۹ ساعت به ۸ ساعت کاهش یافته است. همچنین، زمان استراحت روزانه از ۳۰ دقیقه به ۱ ساعت افزایش یافته است.
طبق قانون جدید، کارفرمایان میتوانند هم قراردادهای نامحدود و هم قراردادهای مدتدار امضا کنند. قراردادهای مدتدار میتوانند حداکثر برای ۵ سال منعقد شوند و اگر این مدت بیشتر شود، به قرارداد نامحدود تبدیل خواهد شد.
بله، طبق قانون جدید، کارفرمایان تنها میتوانند اتباع غیرعمانی را طبق سهمیههای تعیین شده توسط وزارت کار استخدام کنند. همچنین برخی مشاغل به طور خاص برای اتباع عمانی تخصیص داده شده است.
قانون جدید کار عمان مرخصیهای مختلفی را گنجانده است از جمله مرخصی سالانه ۳۰ روزه، مرخصی بیماری ۱۸۲ روزه با شرایط مختلف پرداخت حقوق، مرخصی پدرانه ۷ روزه، و مرخصی زایمان ۹۸ روزه. همچنین مرخصی برای همراهی با بیمار و مراقبت از کودک نیز برای کارکنان عمانی در نظر گرفته شده است.
طبق قانون جدید، اگر اخراج یک کارمند ناعادلانه تشخیص داده شود، کارفرما موظف است یا کارمند را به موقعیت قبلی خود بازگرداند یا غرامت پرداخت کند. میزان غرامت بین ۳ تا ۱۲ ماه حقوق تعیین خواهد شد که بسته به شرایط اخراج و مدت خدمت کارمند متفاوت است.
آیا سوالی دارید؟