پناهندگی آلمان

پناهندگی در آلمان یکی از راه‌های مهاجرت به این کشور است. با توجه به شرایط جعرافیایی آلمان و جنگ‌ در اوکراین و سوریه و … پناهجویان جنگی زیادی سالانه به این کشور وارد می‌شوند که با این آمار آلمان سختگیری‌های خود را افزایش داده است. شاید در نگاه اول این روش بسیار ساده به نظر برسد. اما حقیقت این است که مهاجرت از این راه دردسرها و مخاطرات خاص خود را دارد.

اگر قصد مهاجرت به آلمان از طریق پناهندگی دارید بهتر است تا آخر این مطلب با ما باشید. در ادامه شرایط آلمان برای پناهندگان، انواع پناهندگی و مسیری که هر فرد برای پناهندگی به این کشور لازم دارد، بررسی شده است.

حضور مهاجران از کشورهای مختلف در کشور آلمان

شرایط پناهندگی در آلمان

مطابق با کنوانسیون پناهندگان ژنو، پناهنده فردی است که در کشور خود، به دلیل نژاد، مذهب، عقاید سیاسی، تحت آزار و اذیت قرار می‌گیرند و امنیت جانی و زندگی ندارند. همچنین برخی افراد درصورتی‌که به کشور خود بازگردند خطرات زیادی آن­ها را تهدید می‌کند. این شرایط پناهندگی شامل اثبات موارد زیر است:

خطر جدی: اثبات اینکه در کشور خود به دلیل نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص، یا نظرات سیاسی با خطر جدی مواجه هستید.

عدم حفاظت در کشور مبدأ:  اثبات اینکه دولت کشور شما نمی‌تواند یا نمی‌خواهد از شما در برابر تهدیدات محافظت کند.

ورود قانونی به آلمان: به طور کلی، باید به صورت قانونی وارد آلمان شده باشید.

تلاش برای حفاظت در کشورهای دیگر: اگر شما قبلاً درخواست پناهندگی یا حفاظت در کشور دیگری داشته‌اید، باید نشان دهید که آن کشور نمی‌تواند یا نمی‌خواهد شما را حمایت کند.

اعتبار داستان: داستان و دلایل خود را به طور قانع‌کننده‌ای برای مقامات پناهندگی توضیح دهید. ارائه مدارک و شواهد معتبر برای تأیید وضعیت و ادعایتان بسیار مهم است.

مدت زمان اقامت: در طول مدت بررسی درخواست پناهندگی، باید در آلمان بمانید. اگر درخواست شما پذیرفته نشود، مجبورید این کشور را ترک کنید.

متقاضیان می‌توانند پس از تکمیل پروسه و تأیید شرایط پناهندگی در آلمان، اقامت داشته باشند. دلایل حفاظتی مختلفی وجود دارد که بر اساس آن فرد می‌تواند پناهندگی بگیرد. اشکال مختلف حمایت دارای شرایط حقوق متفاوتی است.

پس از درخواست پناهندگی آلمان، اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان (BAMF) بررسی می‌کند که آیا شرایط پناهندگی در آلمان را که در بالا ذکر شد را دارید یا خیر.

آمار پناه­جویان در آلمان در سال‌های اخیر

داده‌های بانک جهانی نشان می‌دهد که از سال 2015 تا 2020 مهاجرت به آلمان از طریق پناهندگی افزایش زیادی داشته است، به‌گونه‌ای که جمعیت این مهاجران از 316,098 نفر در سال 2015 به بیش از 1 میلیون در سال 2020 رسیده است. نمودار جمعیتی پناه­جویان در زیر آمده است.

آمار مهاجرت پناهندگان به کشور آلمان در سال های اخیر

انواع پناهندگی آلمان

در آلمان سه نوع مختلف حمایت از پناهندگان وجود دارد.

• فرد مستحق پناهندگی (Asylberechtigung)
• پناهندگان به رسمیت شناخته شده (Flüchtling)
• فردی که قصد برخورداری از حمایت‌های بشردوستانه دارد (Subsidiärer Schutz)

1- حق پناهندگی – مشکلات سیاسی (Asylberechtigung ) (§ 25 بند 1 قانون اقامت)

طبق قانون اساسی آلمان حق پناهندگی به کسانی داده می‌شود که به دلیل مشکلات سیاسی مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند. یا به دلیل «نژاد»، مذهب، ملیت، عقاید سیاسی یا عضویت در یک گروه اجتماعی خاص، زندانی‌شده باشد. شکنجه‌های سیاسی حتماً باید از طرف دولت انجام گیرد و اگر توسط گروه خاصی این شکنجه‌ها انجام شود، حق پناهندگی آلمان داده نمی‌شود. شرط اصلی برای این نوع پناهندگان این است که از کشوری امن سفر نکرده باشند.

2- حمایت از پناهندگان بر اساس کنوانسیون پناهندگان ژنو (§ 25 بند 2 حکم 1 جایگزین 1 قانون اقامت)

پناهندگانی که بر اساس قانون پناهندگان ژنو به رسمیت شناخته‌شده‌اند، دارای همان حقوقی هستند که افراد گروه حق پناهندگی (گروه 1) دارند. وضعیت پناهندگی به افرادی اعطا می‌شود که در کشور خود به دلیل «نژاد»، مذهب، ملیت، عقاید سیاسی یا عضویتشان در یک گروه اجتماعی خاص مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند.

نکته: در صورتی که از طریق کشورهای امن ثالث وارد آلمان شده اید، یعنی مستقیماً با هواپیما به آلمان نیامده اید، می توانید وضعیت پناهندگی دریافت کنید.

3- حمایت فرعی – نقض قوانین بشر (§ 25 جزء 2 جمله 1، جایگزین 2 قانون اقامت)

افرادی که حق پناهندگی ندارند یا طبق قوانین ژنو پناهنده محسوب نمی‌شوند، می‌توانند تحت حمایت فرعی قرار گیرند. این حمایت فرعی برای افرادی‌ست که تحت آزار و اذیت قرار نمی‌گیرند، اما در معرض خطر جدی قرار دارند. به‌عنوان‌مثال به دلیل جنگ در خطرند، یا  نقض حقوق بشر در کشور خود (مانند مجازات اعدام، شکنجه، رفتار غیرانسانی) در خطرند. این گروه باید اثبات کنند در صورت بازگشت به کشور خود، مورد آزار و اذیت قرار­گرفته و زندگی آنها در خطر است.

افراد دارای حمایت فرعی، مجوز اقامت برای یک سال دریافت می‌کنند و از نظر حقوقی امتیازات کمتری نسبت به پناهنده‌ها دارند. اگر وضعیت در کشور فرد پناهنده تغییر نکند، می تواند این مدت را دو سال تمدید کند. حداقل پس از پنج سال، می تواند تحت شرایط خاصی اجازه اقامت دائم دریافت کند.

حقوق افراد پناهنده

افراد پناهنده به آلمان پس از پذیرفته شدن توسط اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان (BAMF) دارای حقوقی در کشور آلمان هستند:

• می توانند همسر و فرزندان خردسال خود را به آلمان بیاورید (یا اگر مجرد باشد والدین خود را به آلمان بیاورد)
• مجوز کار دارد و در صورت بیکاری، کمک هزینه بیکاری دریافت خواهید کرد یا برای یافتن کار به فرد کمک می‌شود.
• امکان استفاده از امکانات آموزشی (مدرسه – دوره های اوسبیلدونگ – دانشگاه)
•  امکان شرکت در دوره کارآموزی یا آوسبیلدونگ در آلمان

افرادی که در خارج از آلمان مرتکب جنایت جنگی یا جرایم جدی غیرسیاسی شده اند، بر خلاف اصول سازمان ملل متحد عمل می‌کنند یا به دلیل محکومیت به حبس برای آلمان یا عموم مردم خطر محسوب می‌شوند، نمی‌توانند به عنوان پناهنده شناخته شوند.

قوانین حاکم بر پناهندگان در کشور آلمان

آیا پناهندگان در آلمان می‌توانند جاب آفر دریافت کنند؟

اگر درخواست پناهندگی شما با موفقیت تایید شده باشد، می‌توانید بدون محدودیت در آلمان کار کنید. در این صورت شما مانند بقیه حقوق دارید و می‌توانید هر شغلی را که بخواهید داشته باشید. خوداشتغالی در آلمان (Self-employment) و شرکت در دوره آوسبیلدونگ (Ausbildung) هم مجاز است.

ولی اگر هنوز وضعیت شما به عنوان یک پناهنده در آلمان مشخص نیست و جوابی دریافت نکرده‌اید؛ باید برای مدت معینی منتظر بمانید تا اجازه کار پیدا کنید. معمولا بعداز 3 ماه اقامت در آلمان می‌توانید برای مجوز کار در آلمان درخواست دهید که وابسته به تایید اداره مهاجرت محلی (Ausländerbehörde) است.

فرایند (روال) پناهندگی در آلمان

اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان آلمان (BAMF) مسئول بررسی درخواست‌های پناهندگی است. درخواست‌های پناهندگی در آلمان، شامل مراحلی است که به ترتیب زیر است:

•  مرحله اول: رسیدگی به درخواست

کارکنان اداره فدرال مهاجرت آلمان و پناهندگان، باید ارزیابی کنند که آیا یک متقاضی پناهندگی در کشور مبدأ در معرض آزار و اذیت قرار دارد یا اینکه زندگی یا آزادی او در خطر است؟

• مرحله دوم: مراجعه به اداره فدرال آلمان

برای اینکه به طور رسمی درخواست پناهندگی بدهید، باید از طریق مرکز پذیرش یا اداره ثبت، قرار ملاقاتی با اداره فدرال دریافت کنید. برای این کار باید به شعبه مشخص شده اداره فدرال آلمان مراجعه کنید. هر متقاضی با سن قانونی باید درخواست خود را به‌صورت جداگانه ثبت کند.

• مرحله سوم: دریافت تأییدیه مجوز اقامت موقت

هنگامی که درخواست رسمی خود را به BAMF ارسال کردید، تأییدیه مجوز اقامت موقت در آلمان را دریافت خواهید کرد. این تأییدیه یک سند مکتوب است که نشان می‌دهد، شما اجازه دارید، برای مدت زمانی که درخواست پناهندگی شما بررسی می‌شود در آلمان ساکن شوید.

هزینه پناهندگی آلمان

پناهندگی در آلمان همراه با هزینه‌هایی است

هزینه های زندگی در آلمان، شامل هزینه آب، برق، اجاره و… است. این هزینه ها برای پناهجویان این کشور نیز وجود دارد. قوانین دولت آلمان ایجاب می‌کند که پناهجویان، هزینه‌های زندگی خود را پرداخت کنند. اگر آنها قادر به پرداخت هزینه‌ها نباشند، دولت آلمان از آنها حمایت مالی خواهد کرد. پس از گذشت سه ماه از تأیید درخواست پناهندگی، مهاجران می‌توانند در جستجوی شغل باشند.

متأسفانه بسیاری از پناهندگان، برای استخدام در مشاغل با مشکلات زیادی روبرو هستند. پرداختی برای هزینه‌های زندگی در آلمان به پناهندگانی که مجرد هستند 408 یورو است. اجاره و بیمه نیز توسط دولت پرداخت می‌شود. این نکته حائز اهمیت است که هزینه پرداختی بابت اجاره بسیار کم بوده و پناهندگان باید در محله‌هایی که کیفیت پایینی دارند، زندگی کنند.

پرداخت این هزینه‌ها در شهرهای مختلف متفاوت است و در جدول زیر هزینه‌هایی که ماهانه به پناهندگان پرداخت می‌شود، آورده شده است.

موانع کاری و پرداختی‌های کم، باعث شده که درآمد پناهندگان 60 درصد کمتر از میانگین درآمد این کشور باشد و در نتیجه زیر خط فقر قرار بگیرند.

کیس‌های پناهندگی آلمان

پناهندگان به دلایل موجه مانند ترس از آزار و اذیت مأموران دولتی یا غیردولتی، مایل به زندگی در کشور خود نیستند. این کیس‌های پناهندگی آلمان شامل موارد زیر هستند.

پناهندگی نژادی:

این پناهندگان شامل افرادی می‌شوند که به دلیل نژاد، در کشور خود مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند؛ مانند سیاه‌پوستانی که در برخی کشورها با برخورد بد مردم و مأموران دولت مواجه می‌شوند.

پناهندگی سیاسی:

برخی افراد که مخالف حکومت و سیاست‌های کشور خود هستند، در صورت آشکار شدن تفکرات سیاسی آن­ها مورد شکنجه قرار می‌گیرند. حتی در برخی کشورها، آزادی بیان وجود نداشته و مخالفان اجازه اظهارنظر ندارند.

پناهندگی مذهبی:

در برخی کشورها برخی ادیان و مذاهب مورد نکوهش قرار می‌گیرند؛ بنابراین افرادی که در این دسته از مذاهب خاص قرار می‌گیرند، امکان صدور حکم مرگ آن­ها وجود دارد. مثلاً در برخی از کشورهای اسلامی، اگر مسلمانی تغییر دین دهد مجازات سنگینی در پیش دارد.

پناهندگی جنسی:

شامل افرادی می‌شود که به دلیل جنسیت در کشور خود، امنیت لازم برای زندگی نداشته باشند. همچنین برخی گرایش‌های جنسی نیز در کشورها مورد قبول دولت و مردم قرار نمی‌گیرد و شرایط زندگی برای افراد با گرایش جنسی متفاوت سخت می‌شود.

خطرات پناهندگی آلمان

بیش از 15 میلیون پناهنده در سراسر جهان وجود دارد که از مناطق مختلفی مانند آفریقا، اروپای شرقی و خاورمیانه می‌آیند.

پناهندگی آلمان با مخاطرات فراوانی در مسیر و مقصد همراه است

در هر مرحله پناهندگان با خطرات زیر رو­به­­‌رو می­‌شوند:

خطرات برای زنان، کودکان و افراد مسن

بسیاری از آنان علاوه بر خطرات سلامتی، مورد آزار و اذیت‌های جنسی قرار می‌گیرند. این خطرات برای زنان و کودکان که هشتاد درصد از جمعیت پناهندگان (UNHCR) را تشکیل می‌دهند، بسیار بیشتر است. به‌ویژه زنان بدون همراه، افراد مسن و ناتوان و کودکانی که از خانواده خود جدا­شده‌اند، آسیب‌پذیرتر هستند.

خطرات برای خانواده­‌ها

ازبین‌رفتن بنیان خانواده از دیگر خطراتی است که پناهندگان را تهدید می‌کند. خانواده‌ها اغلب در طول پروسه پناهندگی، در حال فرار یا در کمپ‌های پناهندگان ازهم جدا می‌شوند. عدم حمایت، مشکلات اقتصادی و عدم حمایت عاطفی ناشی از پناهندگی، بسیاری از پناهندگان را بی‌دفاع، مستأصل و در معرض خطر قرار می‌دهد.

آیا مهاجرت با پناهندگی روش مناسبی است؟

مهاجرت به آلمان از طریق پناهندگی مزایا و معایب خاص خود را دارد. پناه­جویانی که در آلمان قادر به تأمین هزینه زندگی خود نیستند، از کمک دولتی برخوردار می‌شوند. پناهندگان در کمپ‌ها مستقر شده و امکاناتی چون غذا و پول دریافت خواهند کرد.

شرایط زندگی پناهندگان در آلمان

در مدت‌زمان پروسه‌های پناهندگی، خدمات بهداشتی از جمله واکسن نیز به پناهندگان تزریق می‌شود. پس از اخذ اقامت می‌توانید حساب بانکی و شغل خود را در آلمان داشته باشید و به شما اجازه تحصیل داده خواهد شد. در کنار همه این مزایا، مهاجرت به آلمان از طریق پناهندگی خطرات زیادی را به همراه دارد.

اگر در طول مسیر سالم به آلمان برسید، باید اقدامات لازم برای پناهندگی در آلمان را انجام دهید. درخواست برخی از متقاضیان برای پناهندگی قبول نشده و آینده خوبی در انتظار این افراد نیست. همچنین اگر به‌عنوان پناهنده در این کشور باشید، شما یک شهروند درجه سه محسوب می‌شوید؛ بنابراین بهتر است که از روش‌های دیگری برای مهاجرت به آلمان اقدام کنید.

قوانین جدید پناهندگی آلمان در سال 2024

در سال 2024، آلمان قوانین جدیدی را برای پناهندگان و درخواست‌دهندگان پناهندگی تصویب کرده است که تأثیرات مهمی بر شرایط زندگی و حقوق آنان دارد:

تشدید قوانین اخراج: یکی از مهم‌ترین تغییرات، افزایش مدت بازداشت پیش از اخراج از 10 روز به 28 روز است. همچنین، مقامات اکنون اجازه دارند که بدون اطلاع قبلی افراد را اخراج کنند و در مواردی به جستجوی منازل بپردازند تا هویت فرد را تأیید کنند. این اقدامات به هدف تسریع روند اخراج افراد رد شده از سوی سیستم پناهندگی صورت می‌گیرد​.

کاهش مزایای اجتماعی: پناهجویان با محدودیت‌هایی برای دسترسی به مزایای اجتماعی مواجه هستند. کمک هزینه‌های نقدی کاهش یافته و در مناطقی، سیستم‌های کارت بانکی جایگزین پرداخت‌های نقدی شده‌اند. علاوه بر این، پرداخت مزایای اجتماعی که قبلاً پس از 18 ماه اقامت در دسترس بود، اکنون به بعد از 3 سال اقامت در آلمان خواهد بود. از همه مهمتر میزان خدمات هم کاهش یافته و محدود به درمان بیماری و درد حاد، مراقبت های دوران بارداری است.

تسریع پردازش درخواست‌ها: یکی دیگر از تغییرات مهم، کاهش زمان پردازش درخواست‌های پناهندگی است. دولت تلاش دارد که زمان پردازش درخواست‌ها را از بیش از دو سال به سه تا شش ماه کاهش دهد، تا به این ترتیب با افزایش تعداد درخواست‌ها بهتر مقابله کند.

سخن پایانی

پناهندگی آلمان از روش‌های اخذ اقامت در این کشور است. بسیاری از افراد به دلیل عدم شرایط مناسب زندگی در کشور خود به آلمان مهاجرت می‌کنند. شرایط اقتصادی مناسب در این کشور یکی دیگر از دلیل‌های مهاجرت به این کشور است. آمارها نشان می‌دهد که مهاجرت به آلمان از طریق پناهندگی از سال 2015 تا 2020 افزایش چشمگیری داشته و تقریباً دو برابر شده است. شرایط پناهندگی آلمان متناسب با وضعیت متقاضیان تعیین می‌شود و باید دلایل کافی برای پناهندگی وجود داشته باشد. در نهایت جز روش‌هایی است که موسسه مهاجرتی پارسی کانادا به متقاضیان مهاجرت توصیه نمی‌شود.

سؤالات متداول