ویزای خوداشتغالی آلمان

ویزای خوداشتغالی آلمان (Self-employed)، مخصوص افرادی است که قصد مهاجرت کاری به این کشور را دارند. مهم ترین شرایط دریافت ویزای خوداشتغالی، داشتن مدرک و سابقه شغلی و سرمایه موردنیاز است. خوداشتغالی در آلمان شاید در نگاه اول ماجرای ساده‌ای داشته باشد، اما شمابه‌عنوان یک خود اشتغال، باید نشان دهید که از طریق خوداشتغالی تاثیر مثبتی بر اقتصاد آلمان خواهید داشت، می‌توانید برای دریافت این ویزا اقدام و در نهایت اقامت دائم آلمان را دریافت کنید.

در واقع این ویزا برای افرادی که به فکر راه‌اندازی یک کسب‌وکار (واحد تجاری، شرکت و …) هستند یا بواسطه تخصصشان می‌توانند به صورت فریلنسری کار کنند، صادر می‌شود. راه‌اندازی یک کسب‌وکار و کار به‌عنوان فریلنسر، علیرغم برخی شباهت‌ها دو مسیر کاملا متفاوت هستند و نیاز است برای دریافت ویزا به ملاحظات و جزئیات زیادی توجه کنید. اگر می‌خواهید همه چیز را درباره ویزا خوداشتغالی و مسیرهای دریافت آن بدانید، حتماً تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.

ویزای خوداشتغالی آلمان چیست؟

ویزای خوداشتغالی آلمان یکی از انواع ویزاهای کاری است که با اخذ آن، می‌توانید مجوز کار و اقامت دائم در این کشور را دریافت می‌کنید. متقاضیان مهاجرت به آلمان، باید از دو روش زیر برای اخذ این ویزا اقدام کنند:

1.  راه‌اندازی کسب‌وکار: در این روش، فرد متقاضی با داشتن سرمایه کافی و همچنین ارائه یک بیزنس پلن قوی (طرح تجاری)، به‌عنوان یک کارآفرین (Gewerbetreibender)، کسب‌وکاری جدید و مستقلی را در کشور آلمان راه‌اندازی می‌کند. این فرایند شامل همان مراحل متداول در کارآفرینی مانند ثبت شرکت، تهیه دفتر، استخدام کارمند، تولید محصول یا ارائه خدمات و غیره است.
2.  اشتغال به‌صورت فریلنسری: در این روش اخذ ویزای خوداشتغالی آلمان، فرد متقاضی با اثبات تخصص خود در یک زمینه‌ی خاص با افراد و شرکت‌هایی که به خدمات نیاز دارند به‌صورت فریلنسر (Freiberufler)، همکاری می‌کند. این تخصص می‌تواند IT، برنامه‌نویسی، مترجمی، نویسندگی، وکالت، طراحی داخلی، طراحی گرافیک، مشاور مالیاتی و به‌طور کلی هر تخصصی باشد که در کشور آلمان، پرتقاضا است.

تفاوت خوداشتغالی با فریلنسری چیست؟

خوداشتغالی و فریلنسری، دو مفهومی هستند که علیرغم شباهت کلی، در جزئیات با یکدیگر تفاوت زیادی دارند. این شباهت باعث شده این دو واژه گاهی اشتباهاً به جای یکدیگر به کار بروند.

همان‌طور که گفته شد، وقتی درباره ویزای خوداشتغالی آلمان صحبت می‌کنیم به این معناست که شما در ازای راه‌اندازی یک کسب‌وکار با توجیه اقتصادی مناسب، مجوز کار و اقامت را در کشور آلمان می‌گیرید. درواقع شما به‌عنوان یک کارآفرین یا صاحب کسب‌وکار وارد آلمان می‌شوید و به قول معروف، آقا و کارمند خودتان هستید! احتمالاً کسب‌وکار شما به نیروهای دیگری هم نیاز دارد که باید آن‌ها را جذب کنید. پس خوداشتغالی در واقع همان کارآفرینی است که می‌تواند به شکل راه‌اندازی یک واحد تجاری مانند رستوران یا ثبت شرکت در آلمان باشد.

از طرف دیگر، فریلنسر در اصل یک پیمانکار مستقل است که در قالب قرارداد یا پروژه به کارفرمایان خود خدمات ارائه می‌دهد. امروزه بسیاری از شرکت‌ها ترجیح می‌دهند به جای درگیری مستقیم با افراد، با فریلنسرها کار کنند. به‌عنوان یک فریلنسر، طبیعتاً باید انتظارات کارفرمای خود را برآورده کنید تا در ازای آن پول بگیرید؛ ولی برای تصمیم‌گیری درباره اینکه چطور، کِی و کجا کار کنید آزادی عمل کامل دارید. در فریلنسری شما محدود به چارچوب‌های یک سازمان نیستید و می‌توانید به‌طور هم‌زمان با مشتریان مختلفی کار کنید. محل کار شما می‌تواند یک فضای کار اشتراکی یا حتی خانه‌ی شخصی‌تان باشد.

فریلنسری، نوعی خوداشتغالی محسوب می‌شود؛ ولی خوداشتغالی، لزوماً به معنای فریلنسری نیست.شباهت خوداشتغالی و فریلنسری در این است که در هر دو حالت، شما با تخصص خود، بدون وابستگی به افراد یا شرکت‌های دیگر، برای خودتان شغل و درآمد ایجاد می‌کنید.

مهم‌ترین شرایط اخذ ویزای خوداشتغالی در آلمان

مانند هر روش مهاجرتی دیگر، ویزای خوداشتغالی آلمان زمانی برای شما صادر می‌شود که شرایط عمومی لازم را داشته باشید:

•  زبان: در این روش مهاجرت کاری به آلمان، داشتن مدرک زبان جز مدارک مورد نیاز برای گرفتن ویزا نیست گرچه در عمل مفید است.
•  سن: سن یک عامل تعیین‌کننده نیست؛ درصورتی‌که بیشتر از 45 سال داشته باشید، باید اسناد معتبری را در خصوص تأمین مالی برای دوران بازنشستگی خود ارائه دهید.
• سوابق شغلی و تحصیلی: سوابق تحصیلی و شغلی، از مهم‌ترین شروط عمومی برای دریافت ویزای خوداشتغالی آلمان هستند. وقتی قرار است به‌واسطه یک تخصص برای خودتان کار کنید، این سوابق معتبرترین اسناد برای اثبات شایستگی شما هستند. بین سوابق شغلی یا تحصیلی با ایده‌ی تجاری باید ارتباط منطقی وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، این سوابق باید نشان‌دهنده‌ی صلاحیت حرفه‌ای کافی شما برای خوداشتغالی در آلمان باشند.

شرایط عمومی بالا، دست به دست هم می‌دهند تا درنهایت، سفارت آلمان مجاب شود که به شما ویزای خوداشتغال بدهد.

2 روش‌ اصلی دریافت ویزای خوداشتغالی آلمان

به‌طور کلی برای گرفتن ویزا خوداشتغالی می‌توان از دو روش اقدام کرد که در این بخش هر روش را توضیح می‌دهیم.

روش اول: ثبت شرکت

روش اول دریافت ویزای خوداشتغالی آلمان، راه‌اندازی یک کسب‌وکار است که معمولاً از طریق ثبت شرکت در آلمان انجام می‌شود. البته راه‌اندازی واحدهای تجاری مانند رستوران نیز شکل دیگری از همین روش است. به‌طور کلی و با استناد به بند 1 ماده 21 قانون اقامت (AufenthG) برای خوداشتغالی از طریق راه‌اندازی کسب‌وکار سه شرط اصلی وجود دارد:

•  سودآوری اقتصادی: در آلمان برای کالا یا خدمتی که شرکت یا کسب‌وکار شما ارائه می‌دهد، باید تقاضای کافی وجود داشته باشد. وجود تقاضا، سودآوری را تضمین می‌کند و به این ترتیب، شرکت شما می‌تواند بر اقتصاد آلمان، تأثیر مثبت و معناداری بگذارد.
•  تأمین مالی: باید برای اجرایی کردن ایده‌هایتان منابع مالی لازم را پیش‌بینی و تهیه کنید. این منابع می‌تواند با سرمایه شخصی یا از روش‌هایی مانند دریافت وام تأمین شود.
•  تمکن مالی: اگر سنتان بیشتر از 45 سال است، صرفاً با ارائه مدارکی می‌توانید ویزا بگیرید که نشان دهند از تمکن مالی لازم برای دوران بازنشستگی برخوردار هستید.

روش دوم: فریلنس

اگر بخواهید از این روش برای مهاجرت خوداشتغالی به آلمان اقدام کنید، به ویزای فریلنسری آلمان نیاز دارید. طبق بند 5 ماده 21 قانون اقامت باید:

•  مدارک لازم مبنی بر داشتن منابع کافی برای تأمین مالی پروژه‌های کاری خود را ارائه دهید.
•  بسته به ماهیت شغل، مجوزهای لازم برای انجام کار موردنظر را کسب کنید.
•  اگر سنتان بیشتر از 45 سال است، مدارکی ارائه دهید که نشان دهند از تمکن مالی لازم برای دوران بازنشستگی برخوردار هستید.

مراحل راه‌اندازی کسب‌وکار در آلمان کدام است؟

متقاضیان دریافت ویزای خوداشتغالی، باید با مراحل راه‌اندازی بیزینس و سرمایه‌گذاری در آلمان آشنایی کافی داشته باشند. اول از همه باید درخواستتان را برای ورود به خاک آلمان به سفارت این کشور در ایران ارائه دهید. بعد از دریافت ویزا و ورود به آلمان، 7 مرحله مهم وجود دارد که به شرح زیر است:

1.  انتخاب ساختار تجاری مناسب: با توجه به ماهیت و عملکرد کسب‌وکارتان باید ساختار تجاری مناسبی را برای آن انتخاب کنید. این ساختار می‌تواند به‌صورت مالکیت انحصاری یک واحد تجاری (مثل رستوران)، ثبت شرکت با مسئولیت محدود، شرکت سهامی و غیره باشد.
2.  انتخاب نام برای کسب‌وکار: بعد از تعیین ساختار تجاری کسب‌وکارتان، لازم است که یک نام مناسب برای آن انتخاب کنید. نام انتخابی نباید در اداره ثبت اختراع و علائم تجاری آلمان ثبت شده باشد. می توانید با جستجو در وب سایت این اداره، نام انتخابی خود را چک کنید.
3.  دریافت مجوز اقامت: ویزای خوداشتغالی آلمان فقط مجوزی برای ورود شما به خاک این کشور است. برای ماندن در آلمان و پیگیری امور مربوط به بیزنس، به مجوز دیگری نیاز دارید که همان مجوز اقامت است. پس این دو مجوز با یکدیگر متفاوت هستند. امور مربوط به صدور ویزا در سفارت آلمان و امور مربوط به مجوز اقامت در اداره مهاجرت این کشور انجام می‌شود.
4.  ثبت شرکت: مرحله بعد، ثبت شرکت یا واحد تجاری در دفتر تجارت یا اتاق بازرگانی آلمان است. برای این منظور باید مدارک زیر را ارائه دهید:
   • کپی شناسنامه یا پاسپورت
   • یک نسخه از بیزنس پلن یا همان طرح کسب‌وکار
   • شرح فعالیت‌های تجاری
   • اثبات تمکن مالی
   • سند معتبر آدرس واحد یا شرکت
   • گواهی انطباق کسب‌وکار با قانون تجارت آلمان
5.  در پایان این مرحله و ثبت واحد یا شرکت تجاری، اداره مالیات آلمان یک شماره مالیاتی برای کسب‌وکارتان صادر می‌کند.
6.  ثبت‌نام مالیاتی: همه کسب‌وکارها در آلمان موظف به ثبت‌نام مالیاتی هستند. برای ثبت‌نام مالیاتی می‌توانید از طریق پورتال ELSTER اقدام کنید. این مالیات انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
   • مالیات بر ارزش افزوده (VAT)
   • مالیت بر درآمد (CIT)
   • مالیات تجارت (Gewerbesteuer)
7. افتتاح حساب بانکی: شماره مالیاتی و مدارک ثبت شرکت از مهم‌ترین اسناد لازم برای افتتاح حساب هستند.
8. اخذ مجوزها و گواهی‌های تجاری: بسته به ماهیت فعالیت تجاری‌تان، ممکن است دریافت بعضی مجوزها و گواهی‌ها لازم باشد. به‌عنوان مثال، برای افتتاح یک رستوران، باید مجوزهای مربوط به خدمات غذایی را دریافت کنید.
9. استخدام کارمند: اگر نیاز به استخدام کارمند برای کسب‌وکارتان باشد، باید با ثبت‌نام در اداره تأمین اجتماعی، بیمه تأمین منافع کارکنان را دریافت کنید. به همین ترتیب، مکلف به رعایت قوانین و مقررات کار ازجمله کف دستمزد، ساعات کاری و … هستید.

فرایند روش فریلنسری به‌مراتب ساده‌تر از روش‌ ثبت شرکت است. بنابراین اگر هدفتان دریافت ویزای خوداشتغالی آلمان از طریق فریلنسری است، مسیر کوتاه‌تر و سرراست‌تری دارید. پیچیدگی مالیاتی در روش فریلنسری کمتر است و فریلنسرها معمولاً فقط مالیات بر درآمد خود را میپردازند؛ مگر اینکه درآمدشان از سقف مشخصی بالاتر برود.

برنامه‌های حمایتی دولت آلمان برای شروع خوداشتغالی

دولت آلمان برنامه‌های حمایتی و تشویقی مختلفی را برای توسعه کارآفرینی و خوداشتغالی در نظر دارد. غیر از صدور ویزای خوداشتغالی آلمان و ویزای فریلنسری برای مهاجران خارجی که از همین برنامه‌ها به شمار می‌روند، سه برنامه حمایتی شاخص دیگر وجود دارد که عبارتند از:

• کمک‌هزینه راه‌اندازی استارتاپ: در این برنامه دولت با تأمین مالی بخشی از هزینه‌ها و کاهش سرمایه‌گذاری اولیه، مسیر راه‌اندازی استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای نوپا را تسهیل می‌کند.
• حمایت از توسعه کسب‌وکار: در این برنامه، دولت از طریق اجرای پلن‌های مختلفی مثل کوچینگ، آموزش و شبکه‌سازی به کسب‌وکارها کمک می‌کند.
• برنامه‌های شتاب‌دهنده: دولت در قالب این برنامه‌ها، دسترسی کسب‌وکارها به روش‌های مختلف تأمین مالی را آسان می‌کند. علاوه بر این با ایجاد زمینه مساعد برای استفاده از خدمات منتورینگ و سایر منابع ضروری، پا گرفتن و رشد سریع کسب‌وکارهای نوپا را سرعت می‌بخشد.

برای خوداشتغالی در آلمان به چه مقدار سرمایه نیاز است؟

واقعیت این است که نمی‌توان رقم مشخص و دقیقی را به‌عنوان حداقل سرمایه لازم برای خوداشتغالی در آلمان ذکر کرد. چون این رقم کاملاً به مقیاس، ساختار و ماهیت کسب‌وکارتان بستگی دارد. ولی به‌طور کلی اگر بتوانید تمکن مالی خود را برای پوشش هزینه‌های زندگی و سرمایه‌گذاری لازم برای تأمین مالی کسب‌وکار نشان دهید، مشکلی از این نظر وجود ندارد.

مدارک لازم برای اخذ ویزای خوداشتغالی آلمان

مهم‌ترین مدارکی که برای دریافت ویزای خوداشتغالی آلمان باید ارائه دهید عبارت‌اند از:

•  پاسپورت (گذرنامه) معتبر
•  2 قطعه عکس
•  طرح کسب‌وکار (بیزنس پلن)
•  طرح تأمین مالی
•  فرم تکمیل‌شده‌ی درخواست ویزا
•  گواهی پرداخت هزینه رسیدگی به فرایند صدور ویزا (به مبلغ 100 یورو)
•  گواهی بیمه سلامت
•  گواهی مکان اسکان
•  قرارداد شغل فعلی (برای پژوهشگران و دانشگاهیان)· توصیه‌نامه از کارفرمایان قبلی
•  یک رزومه به‌روز از تجربیات حرفه‌ای و سوابق تحصیلی
•  ارائه حداقل 2 تعهدنامه از مشتریان یا کارفرمایانی که در آلمانی (برای فریلنسرها)

آیا امکان همراهی اعضای خانواده با ویزای خوداشتغالی آلمان وجود دارد؟

افرادی که موفق به اخذ ویزای خوداشتغالی آلمان می‌شوند، می‌توانند اعضای خانواده شامل همسر و فرزندان را نیز تحت برنامه ویزای پیوست خانواده با خود به آلمان ببرند. البته انجام این کار شرایط خاصی دارد که به شرح زیر است:

• اگر همسرتان، مجوز اقامت موقت نداشته باشد و حداقل 2 سال از اعتبار مجوز اقامت موقت‌‍ شما سپری‌ شده باشد، می‌توانید برای ویزای پیوست خانواده آلمان درخواست دهید.
• اگر هم شما و هم همسرتان مجوز اقامت موقت را داشته باشید، در این صورت همسر و فرزندانتان می‌توانند بدون هیچ مشکلی به شما ملحق شوند.
• درصورتی‌که همسرتان مجوز اقامت موقت نداشته باشد و اعتبار مجوز اقامت شما کمتر از 2 سال باشد، سفارت آلمان می‌تواند با ارائه رضایت‌نامه‌ی رسمی با ورود فرزندان به خاک آلمان موافقت کند.

لازم به ذکر است یکی از شرایط ورود همسر به خاک آلمان، داشتن مهارت زبان آلمانی در سطح A1 است که البته این شرط برای فرزندان وجود ندارد.

آیا از طریق خوداشتغالی در آلمان می‌توان شهروندی این کشور را دریافت کرد؟

ویزای خوداشتغالی آلمان همانند سایر مجوزهای اقامت کاری، می‌تواند دریافت اقامت دائم و اخذ شهروندی این کشور را امکان‌پذیر کند. مجوز اولیه‌ی اقامت خوداشتغالی در آلمان برای یک دوره 6 ماهه تا 3 ساله صادر می‌شود. اگر مدت اعتبار این مجوز کمتر از 3 سال باشد، باید آن را تمدید کنید. بهتر است این کار را 4 تا 6 هفته قبل از انقضای مجوز فعلی انجام دهید. وقتی حداقل 5 سال از خوداشتغالی شما در آلمان بگذرد، آنگاه می‌توانید برای اقامت دائم درخواست دهید. البته همه چیز در زمان خلاصه نمی‌شود و کسب‌وکار شما باید بتواند معیارهای مورد انتظار دولت آلمان مثل تأثیر مثبت بر اقتصاد این کشور را برآورده کند.

در نهایت بعد از 8 سال می‌توانید تابعیت آلمان را بگیرید و از تمام حقوق شهروندی یک فرد آلمانی برخوردار شوید. در صورت گذراندن دوره ادغام نیز قادرید ظرف 6 الی 7 سال، شرایط لازم برای دریافت تابعیت را احراز کنید.

اخذ اقامت دائم با ویزای خود اشتغالی آلمان

در این مقاله با ویزای خوداشتغالی آلمان و انواع آن؛ یعنی ثبت شرکت و فریلنسری آشنا شدیم و توضیح دادیم برای دریافت این ویزا، چه شرایط و مدارکی لازم دارید. همچنین دانستیم که برای دریافت ویزای خوداشتغالی، داشتن درک صحیح از ماهیت و ساختار تجاری کسب‌وکار اهمیت زیادی دارد. چون هر ساختار، مسیر متفاوتی را در مقابلتان قرار می‌دهد که ملاحظات و الزامات خاص خودش را دارد.

اگر به فکر دریافت اقامت دائم آلمان و مهاجرت با اعضای خانواده خود به این کشور هستید، خوداشتغالی در آلمان می‌تواند شما را به هدفتان برساند. اگر ایده تجاری بکری در سر دارید یا در یک حوزه تخصصی خاص و پرتقاضا سرآمد هستید، به استفاده از این فرصت بی‌نظیر، جدی‌تر از همیشه فکر کنید. پارسی کانادا با سال‌ها تجربه آماده ارائه خدمات مختلف در این زمینه است تا مسافر بعدی سرزمین ژرمن‌ها شما باشید. برای دریافت اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس بگیرید یا فرم مشاوره زیر را تکمیل کنید.

سؤالات متداول