معادلسازی مدرک در آلمان با آنرکنونگ
اگر به فکر مهاجرت تحصیلی یا شغلی به آلمان هستید باید به یک سوال مهم جواب بدهید: آیا مدارک تحصیلی و حرفهای من در آلمان هم اعتبار دارند؟ اینجاست که پای موضوع آنرکنونگ (Anerkennung) به ماجرا باز می‌شود!
حتماً شنیده‌اید که میگویند کشورهای توسعه‌یافته مثل آلمان مدارک تحصیلی و حرفهای مؤسسات ایرانی را نمی‌پذیرند! این ادعا هر از چند گاهی درباره برخی مؤسسات صحت دارد، ولی درباره اکثر مؤسسات ایرانی صادق نیست. شاید از خودتان بپرسید آیا باید همه چیز را از صفر شروع کنم؟ بگذارید ابتدا همین‌جا خیالتان را راحت کنیم؛ البته که نه! با این حال برای پذیرش مدارکتان در آلمان باید فرایندی به نام آنرکنونگ آلمان را بگذرانید.
می‌خواهید به آلمان مهاجرت کنید و نگران اعتبار مدارک تحصیلی و حرفه‌ای‌تان هستید؟ اگر چنین است، جای درستی آمده‌اید. پیشنهاد می‌کنیم پِلک نزنید و تا انتهای این مطلب را با نهایت دقت بخوانید.
آنرکنونگ چیست؟
به زبان ساده آنرکنونگ یعنی معادلسازی مدارک تحصیلی و کاری شما در کشور آلمان و ارزیابی آن با معیارهای آلمانی! آنرکنونگ (با معادل انگلیسی Recognition) یک فرایند است که از طریق آن، مدارک تحصیلی و کاری افرادی که قصد مهاجرت کاری به آلمان را دارند، مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، در این فرایند مدارک متقاضی از یک ممیزی دقیق می‌گذرد تا اطمینان حاصل شود فرد، از نظر علمی و حرفهای از صلاحیت و شایستگی‌های لازم برای مهاجرت کاری یا تحصیلی به آلمان برخوردار است.
بررسی، ارزیابی و تأیید مدارک تحصیلی و کاری درنهایت توسط سازمانی به نام دفتر مرکزی آموزش خارجی آلمان (The Central Office for Foreign Education) که به اختصار ZAB نامیده می‌شود، صورت می‌گیرد. این سازمان سالانه به حدود 43000 درخواست معادلسازی از جانب متقاضیان رسیدگی می‌کند. اگر جایی اصطلاح زاب رو شنیدید بدانید که آنرکنونگ همان فرآیندی است که برای گرفتن تاییدیه زاب نیاز است. در این مطلب توضیحات کامل درباره زاب (ZAB) را ببنید
در صورت پذیرش مدارک، برای متقاضی یک تأییدیه صادر می‌شود که در همه شهرهای کشور آلمان معتبر خواهد بود.
چه کسانی نیاز به معادلسازی مدرک یا آنرکنونگ دارند؟
دو گروه از متقاضیان مهاجرت به آلمان نیاز به معادلسازی مدارک خود دارند:
1) متقاضیان تحصیل
در این حالت، اگر قصد تحصیل در کشور آلمان را برای مقطع موردنظرتتان دارید، باید مدارک اخذ شده در مقاطع قبلی را که خارج از آلمان دریافت کرده‌اید، معادلسازی کنید. این معادلسازی با هدف اثبات صلاحیت علمی و آموزشی شما توسط زاب برای تحصیل در سرزمین ژرمن‌ها صورت می‌گیرد.
2) متقاضیان کار در آلمان
معادلسازی مدارک تحصیلی و حرفهای برای متقاضیان کار در آلمان به دسته‌بندی شغل آن‌ها بستگی دارد. به‌طور کلی، مشاغل در کشور آلمان به دو دسته مشاغل تنظیم‌شده یا نظام‌مند (regulated professions) مانند پزشکی، پرستاری، مهندسی یا وکالت و مشاغل تنظیم‌نشده یا غیرنظام‌مند (non-regulated professions) مانند حرفه‌های مکانیک، لوله‌کشی، تکنسین و غیره، تقسیم می‌شوند. مشاغل نظام‌مند به مشاغلی میگویند که اشتغال در آن‌ها مستلزم داشتن مدارک و تخصص‌های خاص و از همه مهم‌تر کسب تاییدیه از سازمان نظارتی مربوط به آن شغل است. در مقابل برای اشتغال در مشاغل غیرنظام‌مند الزامی برای کسب تاییدیه از سازمان نظارتی مربوطه وجود ندارد.
اگر شغل موردنظر شما جزو مشاغل تنظیم‌شده باشد، آنگاه حتماً باید مدارکتان را معادلسازی کنید، حتی اگر از طریق ویزای جاب آفر آلمان بخواهید به این کشور بروید. علاوه بر این، کارآفرینانی هم که قصد راه‌اندازی یک شغل تخصصی را در آلمان دارند، نیازمند آنرکنونگ مدارک خود هستند.ولی اگر شغل موردنظرتان جزو مشاغل تنظیم‌نشده باشد، الزامی برای فرایند آنرکنونگ وجود ندارد؛ ولی دریافت تأییدیه، کماکان میتواند یک مزیت بزرگ برایتان باشد و شانستان را برای یافتن شغل ایده‌آل بالا می‌برد. علاوه بر این با دریافت گواهی معادلسازی، وضعیت بهتری برای تغییر شغل یا مذاکره روی حقوق و مزایای دریافتی خود پیدا میکنید.
فرایند آنرکنونگ چگونه است؟
آنرکنونگ یا معادلسازی یک فرایند چندمرحله‌ای است؛ این مراحل به سختی هفت‌خان رستم نیستند! ولی کوچک‌ترین اهمال یا اشتباه در برخی مراحل میتواند بهای سنگینی برایتان داشته باشد. پس برای مهاجرت تحصیلی به آلمان یا مهاجرت شغلی به این کشور، شش دانگ حواستان را به شش مرحله‌ای که در ادامه می‌خوانید جمع کنید!
- جمع‌آوری مدارک: ابتدا باید مدارک مرتبط با کار و تحصیلتان را برای ارائه به سازمان موردنظر به‌طور کامل جمع‌آوری کنید.
- ترجمه مدارک: همه مدارکی که ارائه می‌دهید باید به زبان آلمانی ترجمه شوند. رعایت اصول و قواعد زبان آلمانی در این مرحله اهمیت حیاتی دارد. بنابراین قویاً توصیه می‌کنیم کار را به کاردان بسپارید و از یک مترجم حرفهای و آشنا به فرایند آنرکنونگ آلمان کمک بگیرید. راستی از دریافت مشاوره‌های تخصصی نیز غافل نشوید. کارشناسان پارسی کانادا در کنار شما هستند تا تک‌تک قدم‌هایتان را در مسیر درست بردارید!
- تأیید مدارک ترجمه‌شده توسط سفارت آلمان: بعد از ترجمه مدارک و تحویل آن‌ها، نوبت به بررسی آن‌ها توسط سفارت آلمان در ایران می‌رسد.
- ارسال مدارک: بعد از عبور موفقیت‌آمیز از سه مرحله قبل، باید مدارکتان را به مراجع ذیصلاح در آلمان که به زمینه تحصیلی و شغلی‌تان بستگی دارد، ارسال کنید.
- بررسی تخصصی مدارک: اصلِ فرایند معادلسازی در این مرحله انجام می‌شود. جایی که سازمان آلمانی موردنظر از طریق مقایسه مدارک تحصیلی و حرفه‌ای‌تان با استانداردهای آلمان به ارزیابی آن‌ها می‌پردازد.
- اعلام نتایج: در نهایت پس از مدتی، نتیجه ارزیابی اعلام خواهد شد. در این مرحله متوجه می‌شوید آیا مدارکتان در آلمان پذیرفته شده‌اند یا نه؟ حالت ایده‌آل این است که مدارک به‌طور کامل تأیید شوند. در بدترین حالت، سازمان موردنظر اعتبار مدارکتان را از بیخ و بن رد می‌کند! حالت سومی هم وجود دارد که در آن، قسمتی از مدارک ارائه‌شده موردپذیرش قرار می‌گیرند. هر کدام از این حالت‌ها، سناریوی جداگانهای دارند.
مدارک لازم برای فرایند آنرکنونگ
گردآوری و ارائه مدارک لازم، اولین گام برای شروع فرایند آنرکنونگ آلمان است. برای این منظور یک چک‌لیست وجود دارد که باید با توجه به آیتم‌های مدارکتان، ارائه دهید. برخی آیتم‌های چک‌لیست، عمومی و مشترک بوده و برخی دیگر، با توجه به سازمانی که مدارکتان را ارزیابی می‌کند، متغیر هستند.
مهم‌ترین مدارکی که متقاضیان صرف‌نظر از سازمان موردنظر باید تهیه کنند عبارت‌اند از:
- مدارک شناسایی (پاسپورت یا Personal ID)
- مدرک دیپلم و لیسانس و ریزنمرات مقطع لیسانس
- رزومه (CV) که حاوی اطلاعات کامل درباره تحصیلات آکادمیک، دوره‌های آموزشی و تجارب شغلی باشد
- تأییدیه مراکز آموزشی و تحصیلی با ذکر مدت‌زمان آموزش
- گواهی گذراندن دروس نظری همراه با مدت‌زمان دروس برای هر رشته دانشگاهی
- گواهی گذراندن دوره‌های آموزش عملی (کارآموزی بالینی) همراه با مدت‌زمان گذراندن واحدهای عملیاتی
- گواهی سابقه کار در مشاغل مرتبط با رشته تحصیلی
- کلیه گواهیهای متفرقه مرتبط با مدارک تحصیلی و شغلی
- گواهی عدم سوءسابقه کیفری
ناگفته نماند که گاهی با توجه شرایط خاص متقاضی، ممکن است مدارک بیشتری نیاز باشد.
آیا آنرکنونگ به مدرک ما اعتبار مدرک آلمانی را می‌دهد؟
اگر منظور از این سؤال، همسان شدن یا یکی شدن مدارک شما با مدارک آلمانی باشد، نه! آنرکنونگ، صرفاً فرایندی برای ارزشیابی و معادلسازی مدارک تحصیلی شماست. در این فرایند، مدرک شما با مدارک مشابهی که بر مبنای استانداردهای مشخص در آلمان صادر می‌شوند، مورد مقایسه قرار می‌گیرد. این مقایسه تضمین می‌کند مدرک شما برای فعالیت در عرصه‌های آموزش یا اشتغال کشور آلمان از اعتبار و ارزش کافی برخوردار است.
برای متقاضیان مهاجرت به آلمان دریافت تأییدیه معادلسازی کفایت می‌کند. با دریافت تأییدیه، اعتبار مدارک تحصیلی و شغلی‌تان در همه شهرها و مؤسسات آلمانی به رسمیت شناخته می‌شود. وقتی این اعتبار به رسمیت شناخته شود، دیگر مشکلی در ارائه مدارکتان برای آموزش یا اشتغال در آلمان وجود ندارد.
هزینههای فرایند آنرکنونگ
هزینه معادلسازی در آلمان تا حد زیادی به رشته تحصیلی و نوع حرفه بستگی نیز دارد. به‌عنوان مثال معادلسازی مدارک مشاغل تخصصی‌تر مثل پزشکی، مستلزم پرداخت هزینه بیشتر است.
صرف‌نظر از رشته و نوع شغل، این تمام پولی نیست که بابت معادلسازی مدرک در آلمان می‌پردازید. شما باید هزینههای جانبی مانند هزینه ترجمه مدارک، هزینه سفر و سایر مخارج متفرقه را نیز به هزینههای مستقیم اضافه کنید.
فرایند آنرکنونگ چقدر زمان می‌برد؟
به‌طور کلی گذراندن فرایند آنرکنونگ معمولاً بین 3 تا 4 ماه طول می‌کشد. سرعت عمل در جمع‌آوری مدارک و ارائه آن‌ها به‌طور کامل و بدون نقص و همینطور ترجمه دقیق و صحیح مدارک به زبان آلمانی می‌توانند این روند را تسریع کنند.
تفاوت آنرکنونگ و بشاید
آنرکنونگ و بشاید (Bescheid) دو اصطلاح متداول در بحث معادلسازی مدرک در آلمان هستند که بعضاً به اشتباه آن‌ها را به جای یکدیگر به کار می‌برند. این دو اصطلاح علیرغم شباهتی که دارند، از یکدیگر متفاوت هستند.
آنرکنونگ فرایند ارزیابی مدارک شماست که مراحل مختلفی دارد. حالا اگر این فرایند را با موفقیت طی کنید و مدارکتان به‌طور کامل مورد پذیرش کشور آلمان قرار بگیرد، برایتان یک تأییدیه صادر می‌شود که این تأییدیه همان بشاید است. بنابراین، بشاید نه خودِ آنرکنونگ بلکه خروجی آنرکنونگ است. به عبارت دیگر، تا فرایند معادلسازی تکمیل نشود، از بشاید هم خبری نیست!
کنارتان هستیم. کافیست فرم مشاوره را پر کنید.
سخن آخر
آنچه خواندید، مروری بر آنرکنونگ یا همان معادلسازی مدرک در آلمان بود. در مطلب خواندید که انجام این فرایند برای اکثر متقاضیانی که می‌خواهند در آلمان کار یا تحصیل کنند، ضرورت دارد. گذراندن موفقیت‌آمیز این فرایند، در نهایت به صدور یک تأییدیه می‌انجامد. با دریافت این تأییدیه ضمن نشان دادن اعتبار مدارکتان و همخوانی آن‌ها با استانداردهای آموزشی و حرفهای کشور آلمان، مجوز لازم برای تحصیل یا کار را در این کشور اخذ میکنید.
از شروع تا پایان فرایند آنرکنونگ معمولاً بین 3 تا 4 ماه زمان می‌برد. برای تسریع روند کار بهتر است ضمن سرعت عمل در جمع‌آوری مدارک، ترجمه آن‌ها را به افراد کاربلد بسپارید و حتماً از مشاوره‌های مؤسسات معتبر مثل پارسی کانادا استفاده کنید.
