رازهای موفقیت در مسیر کار دانشجویی در آلمان: فرصت‌ها، چالش‌ها و تجربیات
حدود دو سوم از دانشجویان بین‌المللی در آلمان در حین تحصیل کار می‌کنند. کار دانشجویی در آلمان، با توجه به قوانین و شرایطی که برای آن تعیین شده است، به دانشجویان بین‌المللی کمک می‌کند تا فرصتی برای بهبود مهارت، تجربه، دانش و البته پس‌انداز داشته باشند. طبق قوانین کشور آلمان، دانشجویان بین‌المللی از یکم ژانویه 2023 به بعد به حدود 934 یورو در ماه یا حدود 11208 یورو در سال برای پوشش هزینه‌های زندگی‌شان نیاز دارند که با انجام کار پارهوقت، می‌توانند بخشی از این مبلغ را تأمین کنند.
در واقع هر دانشجوی غیر اروپایی در آلمان، اجازه دارد حداکثر 20 ساعت در طول هفته و 140 روز کاری در سال در مشاغل مورد تأیید مثل پرستاری کودک، بایگانی مدارک یا دستیار آموزشی در دانشگاه کار کند. درآمد کار دانشجویی در آلمان نیز حداکثر 450 یورو در ماه است. دانستن قوانین و مقررات کار به‌عنوان دانشجوی بین‌المللی در آلمان مهم است؛ زیرا یک اشتباه در رعایت نکردن این قوانین می‌تواند صورت‌حساب‌های مالیات و بیمه دانشجویی در آلمان را تا حد زیادی افزایش دهد. در ادامه بیشتر به موضوع حقوق کار دانشجویی در آلمان و شرایط مربوط به آن پرداخته‌ایم.
چه شرایطی برای کار دانشجویی در آلمان نیاز است؟
قوانین و مقررات آلمان در خصوص کار پارهوقت در حین ادامه تحصیل، برای همه دانشجویان یکسان نیست. برخلاف دانشجویان کشورهای اتحادیه یا مناطق اقتصادی اروپا مثل سوئیس که فرصت 20 ساعت کار در هفته را دارند، دانشجویان بین‌المللی غیر اروپایی در آلمان باید دارای شرایط زیر باشند:
- به‌عنوان یک دانشجوی خارجی، نمی‌توانید بیشتر از 20 ساعت در طول هفته کار کنید.
- دانشجویان بین‌المللی مجاز به انجام کارهای خوداشتغالی یا فریلنسری نیستند.
- اگر می‌خواهید بیش از ساعات مجاز در هفته کار کنید، باید از آژانس کاریابی محلی (Agentur für Arbeit) و اداره ثبت‌نام اتباع خارجی (Ausländerbehörde) مجوز بگیرید.
- دانشجویانی که در حال طی کردن دوره زبان خارجی در آلمان هستند، فقط با مجوز آژانس کار فدرال (the Federal Employment Agency) در دوره‌های تعطیلی بین ترم‌ها، اجازه کار دارند.
- اجازه کار دانشجویی در آلمان معمولاً به دانشجویانی که در مناطق با نرخ بیکاری پایین زندگی می‌کنند، داده می‌شود.
- دانشجویان بین‌المللی که به‌عنوان دستیار علمی و پژوهشی (Academic assistant) کار می‌کنند، محدودیت ساعت کاری ندارند.
انواع مشاغل دانشجویی موجود در آلمان
خوشبختانه، دانشجویان بین‌المللی در آلمان می‌توانند در طیف متنوعی از مشاغل پارهوقت مشغول‌به‌کار شوند. دانشجویانی که در آلمان مشغول به کار می‌شوند، فرصت مناسبی برای ارتقای رزومه و ایجاد تجربه کاری در مشاغل مرتبط با رشته تحصیلی خود به‌وجود می‌آورند. جدول زیر، بخشی از محبوب‌ترین مشاغلی را که دانشجویان بین‌المللی در آلمان انتخاب می‌کنند، نشان می‌دهد:
| نوع مشاغل | موقعیت‌های شغلی |
|---|---|
| دستیار علمی و آکادمیک (scientific and academic assistant) | مسئول کتابخانه پژوهشگر ادبیات دستیار آموزشی |
| مشاغل خارج از محیط دانشجویی (Off-Campus jobs) | پیشخدمت رستوران خرید و فروش کالا و خدمات پیک پرستاری کودک صندوق‌دار بایگانی اسناد اداری روزنامه‌نگاری دانشجویی تدریس خصوصی به‌عنوان معلم آموزشی |
نکته: فراموش نکنید که کار کردن زیاد در شغلی که با رشته تحصیلی‌تان مرتبط نیست، می‌تواند باعث طولانی‌تر شدن دوره تحصیلی‌تان در آلمان شود. در همین راستا، اگر دانشجویان بین‌المللی در آلمان احساس کنند که رشته تحصیلی‌شان مناسب آن‌ها نیست و سایر برنامه‌های تحصیل در آلمان یا کارآموزی مثل دوره‌های آوسبیلدونگ (Ausbildung) را ترجیح می‌دهند، می‌توانند وارد این دوره‌ها شوند. برای این کار در ابتدا باید نسبت به تغییر مجوز اقامت (Residence Permit) اقدام کنند. آژانس فدرال آلمان شرایط متقاضی را بررسی می‌کند و در صورت تأیید، ویزای شرکت در دوره آوسبیلدونگ (ویزای آموزش حرفه‌ای) را برای وی صادر خواهد کرد.
فرایند پیدا کردن کار دانشجویی در آلمان
دانشجویان بین‌المللی بسیاری برای پیدا کردن کار در آلمان، برای کارفرمایان مختلف رزومه می‌فرستند یا با آن‌ها مصاحبه می‌کنند. به همین دلیل داشتن یک رزومه قوی (CV)، شما را از سایر دانشجویان بین‌المللی متمایز می‌کند. برای پیدا کردن کار دانشجویی در آلمان، طبق مراحل زیر پیش بروید:
- اگر به‌دنبال کارهای دانشجویی مرتبط با دانشگاه خودتان هستید، با اتحادیه دانشجویی تماس بگیرید و از آن‌ها بخواهید که از تابلوهای شغلی یا لیست مشاغل پارهوقت موجود در دانشگاه، سمت‌های شغلی مانند مسئولیت کتابخانه دانشگاه یا دستیار علمی – آموزشی به شما معرفی کنند.
- اگر به‌دنبال کار دانشجویی در بیرون از دانشگاه هستید، از وب‌سایت‌های کاریابی مثل Glassdoor، Indeed و LinkedIn استفاده کنید.
- کارفرمایان و مشاغل ترجیحاً مرتبط با رشته تحصیلی‌تان را در محیط‌هایی مثل لینکدین پیدا کنید و رزومه خود را برای آن‌ها ارسال کنید.
- کار در مشاغل خدماتی پارهوقت مثل رستوران، کافه یا هتل‌های آلمان را در نظر بگیرید.
- اگر می‌خواهید همراه با هم‌کلاسی‌ها یا سایر دانشجویان بین‌المللی کاری را شروع کنید، با آن‌ها گروهی تشکیل دهید و فرصت‌های شغلی موجود و مناسب را بررسی کنید.
- می‌توانید به‌صورت دورکار مشغول به کار شوید. اگر مهارت خاصی مثل نویسندگی یا برنامه‌نویسی دارید، می‌توانید در مشاغل آنلاین استخدام شوید.
نکاتی برای اینکه از سایر دانشجویان متمایز شوید!
فراموش نکنید که پیدا کردن مشاغل پارهوقت و کار دانشجویی در آلمان بسیار رقابتی است؛ بنابراین، نیاز دارید که متفاوت‌تر از سایر متقاضیان کار در بین کارفرمایان ظاهر شوید. برای اینکه در پیدا کردن شغل مورد نظرتان موفق عمل کنید، نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- داشتن رزومه قوی: مطمئن شوید رزومه‌تان حرفه‌ای و به‌روز است. تجربیات کاری، دستاوردها، مهارت‌ها و سطح زبان خود را به‌خوبی برجسته کنید.
- مهارت‌های زبانی: تسلط داشتن روی زبان آلمان یا داشتن مدرک B2 و بالاتر، شانس‌تان را برای پیدا کردن کار دانشجویی در آلمان افزایش می‌دهد.
- شبکه‌سازی: ارتباط با دیگر دانشجویان، اساتید و افراد حرفه‌ای می‌تواند فرصت‌های شغلی متعددی را در اختیارتان قرار دهد.
- آشنایی با بازار کار: با بازار کار آلمان و فرصت‌های شغلی مرتبط با رشته تحصیلی‌تان بیشتر آشنا شوید.
- مجوز کار رسمی: مطمئن شوید که شرایط لازم برای کار پارهوقت دانشجویی را دارید و در صورت نیاز مجوزهای مربوط به آن را بگیرید.
رعایت کردن این نکات کمک می‌کنند تا در جست‌وجوی کار دانشجویی در حین تحصیل در آلمان موفق‌تر از بقیه ظاهر شوید و توجه کارفرمایان را به خود جلب کنید.
درآمد کار دانشجویی در آلمان
درآمد کار دانشجویی در آلمان حدود 450 یورو در ماه (5400 یورو در سال) است. اگر دانشجو بیشتر از این مقدار درآمد ماهیانه یا سالانه داشته باشد، باید طبق استانداردهای مالیاتی آلمان، مالیات بپردازد. این در حالی است که درآمدهای کم‌تر از 450 یورو در ماه معاف از مالیات هستند.
البته، اگر دانشجو تحت پوشش بیمه دانشجویی در آلمان، مانند بیمه (KrankenKasse) باشد، می‌تواند 435 یورو در ماه (15 یورو کم‌تر از حالت معمولی) درآمد داشته باشد. بالاتر از این مقدار درآمد ماهانه با بیمه TK آلمان، شامل کمک‌های مراقبتی طولانی‌مدت، خدمات پرستاری و تأمین اجتماعی می‌شود و سالانه مبلغ قابل توجهی را به صورت‌حساب بیمه اضافه می‌کند.
مدرک زبان برای کار دانشجویی در آلمان
با توجه به اینکه همه دانشجویان بین‌المللی برای دریافت مجوز تحصیل و ورود به دانشگاه‌های آلمان نیاز به مهارت‌های زبان آلمانی در سطح B1 دارند، معمولاً برای پیدا کردن موقعیت شغلی‌شان نیاز به ارائه مدرک زبان نخواهند داشت.
با همه این اوصاف، اگر سطح زبان آلمانی دانشجوی متقاضی کار دانشجویی در آلمان بالاتر از سطح B1 باشد، برای او یک نمره مثبت در نظر گرفته می‌شود؛ چونکه قدرت برقراری ارتباط بیشتر و مهارت‌های آموزشی قدرتمندتری نسبت به سایر متقاضیان دارد.
ساعت کار مجاز برای دانشجویان شاغل در آلمان
به‌طور کلی، دانشجویان بین‌المللی در حین تحصیل در آلمان مجازند که 20 ساعت در طول هفته کار کنند. با این حال، دانشجویان بین‌المللی در آلمان می‌توانند علاوه بر کار در طول ترم تحصیلی، در تعطیلات ترم تحصیلی، دوره تابستان، زمستان و سایر تعطیلات رسمی هم به کار خودشان مشغول شوند.
البته، اگر به‌عنوان دستیار آموزشی در دانشگاه خودتان کار می‌کنید، ممکن است با تأیید و اجازه دانشگاه، بتوانید بیشتر از 20 ساعت در طول هفته کار کنید.
قوانین کار دانشجویی برای دانشجویان خارجی در آلمان
کار دانشجویی در آلمان، به‌علت اهمیت درس‌آموزی و تقویت مهارت‌های علمی دانشجویان در محیط دانشگاه، قوانین خاص خودش را دارد. همچنین، بعضی از محدودیت‌های کاری و درآمدی مشاغل پارهوقت در کنار ادامه تحصیل، حفظ سلامت عمومی دانشجویان در مقابل کار خیلی زیاد است. با در نظر گرفتن همه این نکات، قوانین مهم دیگری هم وجود دارند که به‌صورت خلاصه شامل موارد زیر می‌شوند:
- دانشجویان بین‌المللی بدون نیاز به تأیید آژانس کار فدرال (BA) می‌توانند 140 روز کاری کامل یا 280 نیم‌روز کاری در طول سال کار کنند.
- طبق قوانین آلمان، هر یک روز کاری معادل 8 ساعت، و هر نصف روز کاری شامل 4 ساعت در طول 24 ساعت است.
- محدودیت‌های ساعت کاری دانشجویان در طول هفته، شامل کار آکادمیک و آموزشی در مؤسسات آموزشی عالی و دانشگاه‌های محل تحصیل نمی‌شوند.
- دانشجویان بین‌المللی می‌توانند دوره‌های کارآموزی یا خوداشتغالی مرتبط با رشته تحصیلی را با نظارت و تأیید دانشگاه بگذارند.
- اگر در طول دوره تحصیلی، در یک شرکت آلمانی به‌عنوان دستیار دانشجو (student assistant) کار می‌کنید، می‌توانید تمکن مالی برای تمدید اقامت تحصیلی خود را با درآمدی که دارید ثابت کنید. برای ثابت کردن تمکن مالی برای تمدید اقامت در آلمان (اقامت تحصیلی)، باید ثابت کنید حداقل 934 یورو در ماه (آپدیت سال 2024) از شغل دومتان درآمد دارید و البته باید مالیات آن را نیز پرداخت کنید.
- تحت شرایط خاص، استخدام دانشجو به‌عنوان نیروی کار ماهر در طول اقامت تحصیلی امکان‌پذیر است. البته برای پذیرش پیشنهاد استخدام به‌عنوان نیروی کار باید مجوز اقامت خود را مطابق با شرایط قانون اقامت آلمان (AufenthG) تغییر دهید.
- قبل از اینکه تاریخ مجوز اقامت تحصیلی‌تان در آلمان به پایان برسد، برای تغییر مجوز اقامت و پذیرش پیشنهادهای شغلی رسمی اقدام کنید.
مزایای کار دانشجویی در آلمان
بعضی از مهم‌ترین مزایای داشتن کار دانشجویی در آلمان شامل موارد زیر می‌شوند:
- پس‌انداز مالی و تأمین مخارج زندگی
- استقلال مالی و خوداتکایی
- آشنایی بیشتر با فرهنگ مردم آلمان
- توسعه فردی و شغلی (ارتقای رزومه شغلی)
- فرصت شبکه‌سازی و ارتقای دایره ارتباطات
- برخورداری از مهارت‌های مدیریت زمان
- تبادل فرهنگی
- کسب تجربه
- شروع کار حرفه‌ای
- امکان تغییر مجوز اقامت تحصیلی به اقامت کاری (تحت شرایط خاص)
- فرصت آموزش حرفه‌ای به سایر دانشجویان
فرصت اقامت تحصیلی آلمان و کار دانشجویی با پارسی کانادا
در این مقاله از مؤسسه مهاجرتی پارسی کانادا به تمام موضوعات مربوط به شرایط کار دانشجویی در آلمان پرداختیم و نکات مربوط به آن را شرح دادیم. همان‌طور که گفتیم، کشور آلمان فرصت 20 ساعت کار در طول هفته را در اختیار دانشجویان بین‌المللی قرار داده است تا هم‌زمان با ادامه تحصیل در یک دانشگاه خارجی، رزومه کاری‌شان را ارتقا دهند و درآمد هم داشته باشند. درآمد کار دانشجویی در آلمان حداکثر 450 یورو در ماه و 5400 یورو در سال است.
اگر شما هم در تلاش هستید که با اخذ مجوز تحصیلی و پذیرش یکی از دانشگاه‌های بین‌المللی آلمان وارد این کشور شوید، می‌توانید روی مشاوره‌های تخصصی تیم پارسی کانادا حساب باز کنید. برای دریافت مشاوره در زمینه مهاجرت به آلمان از نوع تحصیلی، کاری و غیره همین حالا فرم مشاوره زیر را تکمیل کنید تا مشاوران امور مهاجرتی با شما تماس بگیرند. راستی، اگر شما یکی از دانشجویان بین‌المللی در آلمان بودید، چه شغلی را برای کسب درآمد انتخاب می‌کردید؟ نظراتتان را برای ما زیر همین مطلب کامنت کنید!
سؤالات متداول
به‌عنوان یک دانشجوی خارجی نمی‌توانید بیشتر از 20 ساعت در طول هفته کار کنید.
درآمد مجاز دانشجویان بین‌المللی 450 یورو در ماه (5400 یورو در سال) است.
مشاغلی مثل دستیار آموزشی در دانشگاه، مسئول کتابخانه دانشگاه، پرستاری کودک، کار در رستوران، متصدی بار و غیره از جمله مشاغلی‌اند که یک دانشجوی بین‌المللی می‌تواند از آن‌ها درآمد داشته باشد.
گر دارای بیمه (KrankenKasse) یا TK باشید، می‌توانید 435 یورو در ماه درآمد کسب کنید.
آیا سوالی دارید؟