مروری بر تفاوت ویزا و پاسپورت!

حتما می‌دانید که برای سفر به خارج از کشور به پاسپورت و در بعضی مواقع به ویزا نیاز دارید. با وجود اینکه هر دو این اسناد، جزء الزامات مهم برای سفرهای خارجی هستند، نکات بسیار مهمی در مورد تفاوت ویزا و پاسپورت وجود دارد. مهم‌ترین فرق بین پاسپورت و ویزا این است که ویزا (visa) سندی است که دولت کشوری که می‌خواهید به آن سفر کنید صادر می‌کند و به افراد اجازه می‌دهد که به‌صورت قانونی وارد خاک آن کشور شوند. در حالی که گذرنامه یا پاسپورت (Passport)، در واقع یک مدرک شناسایی است که دولت کشوری که در آن زندگی می‌کنید، برای مسافرت شهروندان خود به کشورهای خارجی صادر می‌کند.

بسته به اینکه اهل کجا هستید و به کجا می‌روید، ممکن است به پاسپورت، ویزا یا هر دو نیاز داشته باشید. در این مقاله از پارسی کانادا به‌سراغ فرق ویزا و پاسپورت، مدارک مورد نیاز برای اخذ آن‌ها و مقایسه ویژگی‌هایشان با همدیگر می‌رویم.

مقایسه پاسپورت و ویزا

برای درک تفاوت ویزا و پاسپورت، در ابتدا لازم است بدانید که پاسپورت، نشان‌دهنده هویت شخص شما است و به‌عنوان یک مجوز سفر در سرتاسر دنیا محسوب می‌شود. از طرفی، بدون پاسپورت امکان اخذ ویزا وجود ندارد و می‌توان گفت که پاسپورت یا گذرنامه، اولین لازمه دریافت ویزای یک کشور خارجی است. یکی از موارد تفاوت ویزا و پاسپورت این است که ویزا شبیه برچسبی است که نام دارنده آن و تعداد روزهایی که متقاضی می‌تواند در یک کشور اقامت کند، روی آن نوشته شده و ضمیمه پاسپورت می‌شود. البته در بعضی از کشورها، ویزا به پاسپورت ضمیمه نمی‌شود و به‌عنوان یک سند جداگانه صادر خواهد شد.

در ادامه، با بررسی ویژگی‌های هر کدام، مقایسه‌ای کلی از فرق ویزا و پاسپورت ارائه کرده‌ایم پس با ما همراه باشید.

ویژگی‌های پاسپورت:

• پاسپورت یا گذرنامه، یک سند ملی برای مسافرت‌های خارجی محسوب می‌شود و برای شناسایی هویت دارنده آن طراحی شده است.
• گذرنامه توسط کشور محل تولد یا کشوری که الان در آن سکونت دارید، صادر می‌شود.
• در هنگام ورود به یک کشور خارجی (در بیشتر مواقع) نیاز به پاسپورت است.
• گذرنامه معمولاً بین 5 تا 10 سال اعتبار دارد.
• گذرنامه معتبر از یک کشور برای سفر به کشورهای خارجی کافی است.
• پروسه دریافت گذرنامه بین 6 تا 8 هفته طول می‌کشد و شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت (آقایان)، رضایت محضری همسر (برای خانم‌ها) و عکس از جمله مدارک مهم برای گرفتن پاسپورت در ایران هستند.

ویژگی‌های ویزا:

• ویزا معمولاً به‌عنوان ضمیمه یک پاسپورت در نظر گرفته می‌شود تا اجازه ورود به یک کشور خارجی را داشته باشید.
• ویزا توسط سفارت یا کنسولگری کشور خارجی مقصد و به نمایندگی از دولت آن کشور صادر می‌شود.
• زمانی که بین یک یا چند کشور، توافق عدم نیاز به دریافت ویزا وجود داشته باشد، نیازی به ارائه ویزا نیست. به چنین شرایطی اصطلاحاً Visa Free (بدون ویزا) گفته می‌شود.
• ویزا معمولاً چند روز تا چند ماه اعتبار دارد.
• برای ورود به هر کشور، نیاز به دریافت ویزای مخصوص همان کشور است.
• ویزا انواع مختلفی از جمله ویزای گردشگری، کاری، تحصیلی و تجاری دارد و مدت‌زمان اخذ آن به نوع ویزا و قوانین مهاجرتی کشور مقصد بستگی دارد.

پاسپورت (Passport) چیست؟

گذرنامه یا پاسپورت، یک سند رسمی است که توسط کشوری که هم‌اکنون در آن زندگی می‌کنید، صادر می‌شود و هویت یا شهروندی دارنده آن را تأیید می‌کند. یک گذرنامه معتبر، شامل جزئیات مهمی مثل نام، عکس، آدرس، تاریخ و محل تولد دارنده آن است. علاوه‌براین، پاسپورت شبیه به یک کتابچه کوچک است که از صفحات مختلفی تشکیل شده و در هنگام ورود و خروج از یک کشور خارجی، مُهر زده شود. مقامات مسئول بررسی پاسپورت، صفحات آن را در هنگام ورود و خروج دارنده گذرنامه، در فرودگاه مهر می‌کنند.

پاسپورت را می‌توان با تکمیل فرم درخواست و تحویل آن به اداره مهاجرت کشوری که در آن ساکن هستید، دریافت کنید. برای دریافت گذرنامه، متقاضی باید تابعیت خود را با استفاده از اسناد هویتی مثل شناسنامه و کارت شناسایی معتبر اثبات کند. گذرنامه‌ها معمولاً 10 سال پس از تاریخ صدور اعتبار دارند. در پایان 10 سال، دارنده گذرنامه باید آن را تمدید کند. همچنین، برای گرفتن پاسپورت و تمدید آن باید هزینه‌ای پرداخت شود.

انواع پاسپورت کدام‌اند؟

انواع مختلف پاسپورت بسته به هدف سفر و موقعیت شخص شما صادر می‌شود که عبارت‌اند از:

1. پاسپورت معمولی (Regular Passport): یک پاسپورت معمولی است که برای شهروندان یک کشور صادر می‌شود.
2. پاسپورت دوم (Second Passport): پاسپورت دوم، همراه با تابعیت دوم افراد صادر می‌شود. بسیاری از افراد به‌دلیل اخذ شهروندی یا سرمایه‌گذاری‌های کلان در کشورهای خارجی و برای عبور از شرایط بی‌ثبات اقتصادی کشورشان، تابعیت یا پاسپورت دوم می‌گیرند. این پاسپورت، سندی بین‌المللی است که از طرف کشور ثالث و طبق شرایط خاصی صادر می‌شود.
3. گذرنامه خدمتی (Service Passport): این نوع گذرنامه برای مقامات دولتی و افراد تحت تکفل آن‌ها که برای اهداف سیاسی و کاری سفر می‌کنند، صادر می‌شود.
4. پاسپورت دیپلماتیک (Diplomatic Passport): گذرنامه دیپلماتیک برای دیپلمات‌ها و وابستگان آن‌ها و برای سفر یا اقامت بین‌المللی صادر می‌شود. داشتن این نوع پاسپورت به‌معنای مصونیت دیپلماتیک نیست.
5. گذرنامه اضطراری (Emergency Passport): گذرنامه‌های اضطراری در مواقعی صادر می‌شود که دارنده پاسپورت، آن را گم کرده یا به سرقت رفته است و در حال حاضر نیاز به سفر بین‌المللی فوری دارد. این نوع پاسپورت معمولاً تا زمانی که گذرنامه معمولی آماده دریافت باشد، موقتاً استفاده می‌شود.
6. گذرنامه جمعی (Collective Passport): این گذرنامه‌های مسافرتی برای سفرهای بین‌المللی گروهی صادر می‌شود. به‌عنوان مثال، دانشجویانی که می‌خواهند برای یک سفر علمی به خارج از کشور بروند، می‌توانند از این پاسپورت استفاده کنند.
7. گذرنامه خانوادگی (Family Passport): پاسپورت خانوادگی برای یک خانواده صادر و به‌عنوان سند مشترک سفر استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال، پدر خانواده یک گذرنامه دارد که گذرنامه بقیه اعضای خانواده نیز در همان گنجانده شده است. این نوع پاسپورت‌ها معمولاً برای والدینی که کودکان خردسال دارند، استفاده می‌شود. در حال حاضر، بیشتر کشورها این نوع گذرنامه را صادر نمی‌کنند و برای هر کدام از اعضای خانواده یک پاسپورت جداگانه ارائه می‌کنند.

مدارک لازم برای اخذ پاسپورت در ایران

مدارک لازم برای دریافت پاسپورت در ایران، به شرح زیر است:

• نسخه‌های اصل و کپی کارت ملی جدید و شناسنامه
• عکس 6*4 رنگی جدید که در پلیس + 10 از متقاضی گرفته می‌شود.
• ارائه پاسپورت منقضی‌شده قبلی (در صورت وجود)
• پرداخت هزینه‌های پاسپورت (از جمله عوارض نیروی انتظامی، شهرداری، دفاتر پلیس + 10 و غیره)
• نسخه‌های اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معاف از خدمات سربازی (برای متقاضیان مذکر 18 سال به بالا)
• گواهی اشتغال به تحصیل یا مدرک سپرده مالی وثیقه برای افراد مشمول خدمت سربازی
• مدرک مجوز کتبی از یگان حفاظت پادگان افراد نظامی و افراد بازنشسته نظامی که کم‌تر از 5 سال از بازنشستگی آن‌ها می‌گذرد.
• مجوز کتبی و محضری والدین یا قیم قانونی (برای متقاضیان زیر سن قانونی)
• مجوز کتبی رضایت‌نامه خروج از کشور محضری همسر (ویژه متقاضیان خانم و متأهل)
• گواهی فوت همسر یا طلاق‌نامه (ویژه متقاضیان خانم مطلقه و بانوانی که همسرشان فوت کرده است)

مدت‌زمان اخذ پاسپورت

از جمله تفاوت ویزا و پاسپورت، می‌توان به مدت‌زمان اخذ آن‌ها اشاره کرد. به‌طور کلی، پروسه دریافت گذرنامه بین 6 تا 8 هفته طول می‌کشد و در بعضی کشورها، پاسپورت بلافاصله پس از بررسی و صدور، از طریق پست برای فرد متقاضی ارسال می‌شود.

ویزا (Visa) چیست؟

ویزا، نوعی مجوز است که توسط دولت یک کشور صادر می‌شود و به یک شهروند خارجی اجازه می‌دهد تا به این کشور سفر کند یا در آن اقامت داشته باشد. ویزا ممکن است به‌صورت یک‌بار ورود (single entry) یا چندبار ورود (multiple entry) صادر شود. دولت‌ها برای اهداف مختلفی ویزا صادر می‌کنند و به‌همین دلیل است که چندین نوع ویزای مختلف وجود دارند. به‌عنوان مثال، انواع مختلفی از ویزا مثل ویزای توریستی (Tourist visa)، ویزای کاری (Work visa) و ویزای تحصیلی یا دانشجویی (Student visa) وجود دارند که متقاضیان می‌توانند با ارائه مدارک مورد نیاز آن‌ها را دریافت کنند.

انواع ویزا کدام‌اند؟

موارد زیر، از جمله ویزاهایی‌اند که با توجه به نیاز متقاضیان توسط بیشتر کشورها صادر می‌شوند:

1. ویزای توریستی (Tourist visa): ویزای توریستی یا ویزای گردشگری معمولاً بین 30 تا 90 روز برای بازدید از یک کشور خارجی به‌عنوان مقصد گردشگری صادر می‌شود.
2. ویزای ترانزیت (Transit visa): ویزای ترانزیت برای مواقعی است که مسافران در انتظار پرواز اتصالی یا پرواز کانکشن (connecting flight) هستند و باید از طریق یک کشور دیگر عبور کنند. این ویزا فقط برای 24 ساعت اعتبار دارد، اما در صورت نیاز برای 10 روز تا 2 هفته هم صادر می‌شود.
3. ویزای تجاری (Business visa): این ویزا برای انجام کارهای تجاری در یک کشور خارجی صادر می‌شود. اعتبار این ویزا به کشور مقصد و نوع تجارت متقاضی بستگی دارد و می‌تواند تا چندین ماه طول بکشد.
4. ویزای پزشکی (Medical visa): ویزای پزشکی زمانی صادر می‌شود که متقاضی برای دریافت کمک پزشکی به کشوری دیگر سفر کند. اعتبار این ویزا به وضعیت بیمار بستگی دارد.
5. ویزای دانشجویی (Student visa): ویزای دانشجویی به دانشجویانی داده می‌شود که قصد بورسیه شدن و مهاجرت تحصیلی در یک کشور خارجی را دارند. اعتبار ویزای دانشجویی به اندازه مدت‌زمان برنامه تحصیلی او است.
6. ویزای کاری (Work visa): ویزای کاری برای افرادی صادر می‌شود که قرار است در کشوری خارجی مشغول‌به‌کار شوند. ویزای کاری معمولاً به اندازه مدت قرارداد کار معتبر است و قابلیت تمدید هم دارد.
7. ویزای تعطیلات کاری (Working Holiday visa): این ویزا معمولاً برای یک یا دو سال معتبر است و به افراد این امکان را می‌دهد که به‌عنوان توریستی به کشور خارجی بروند و حتی در حوزه‌های خاصی مشغول‌به‌کار شوند.
8. ویزای زیارتی (Pilgrimage visa): ویزای زیارتی برای سفرهای مذهبی مثل حج صادر می‌شود. این ویزا معمولا 30 روزه صادر می‌شود، اما معمولا تا 3 ماه نیز قابل‌تمدید است.
9. ویزای بازنشستگی (Retirement visa): این ویزا به افرادی داده می‌شود که در سن بازنشستگی قرار دارند و می‌توانند هزینه زندگی خود را در کشوری خارجی بپردازند. در واقع، این ویزا مناسب افرادی است که تمکن مالی کافی دارند و می‌خواهند سال‌های طلایی عمرشان را در یک کشور بهتر زندگی کنند.
10. ویزای مهاجرت (Immigrant visa): ویزای مهاجرتی به دارندگان آن اجازه می‌دهد تا از طریق مهاجرت، به‌صورت قانونی، اقامت دائم (Permanent Residence) یک کشور را دریافت کنند.

نحوه دریافت ویزا

نحوه دریافت ویزا بسته به قوانین و مقررات کشورهای مختلف، متفاوت‌ است. به‌طور کلی ویزا توسط سفارت یا کنسولگری کشور مقصد و قبل از خروج متقاضی از کشور محل سکونتش صادر می‌شود. یکی دیگر از انواع تفاوت ویزا و پاسپورت همین است که هیچ‌کدام از این اسناد مسافرتی در یک مکان مشترک صادر نمی‌شوند.

مدارک لازم برای اخذ ویزا

هر کشوری شرایط خاص خودش را برای انواع ویزاها دارد. قبل از دریافت ویزا باید در مورد مدارک مورد نیاز آن تحقیق کنید، اما این مدارک معمولاً شامل فرم درخواست ویزا یا اپلیکیشن فرم (Application form)، ارائه پاسپورت معتبر، عکس و مدارک اضافه‌تر مثل بلیت پرواز، رزرو هتل یا دعوت‌نامه (Letter of Invitation) است. از جمله تفاوت ویزا و پاسپورت همین روال ارائه مدارک است که اخذ ویزا را کمی سخت‌تر از دریافت گذرنامه می‌کند. به‌طور کلی، مدارک عمومی مورد نیاز برای اخذ ویزا عبارت‌اند از:

• نسخه اصل و فتوکپی از صفحه اطلاعات پاسپورت
• یک یا دو عکس با اندازه‌های مخصوص ویزا
• مدارک اثبات تمکن مالی
• بیمه سفر
• بلیت هواپیما
• اثبات هدف از سفر مثل ارائه گواهی تای (Tie)
• پرداخت هزینه‌های درخواست ویزا

مدت‌زمان اخذ ویزا

هر کشوری درخواست‌های ویزا را با توجه به تعداد روزهای خاصی بررسی می‌کند. برای اطلاع در مورد مدت‌زمان صدور ویزای مورد نظرتان باید وب‌سایت‌های دولتی کشور مقصد را بررسی کنید. به‌عنوان مثال، رسیدگی به درخواست‌های ویزای گردشگری روسیه برای متقاضیان کانادایی تقریباً 8 روز طول می‌کشد.

با همه این اوصاف، زمان اخذ ویزا به نوع ویزایی که برای آن درخواست داده‌اید هم بستگی دارد. مثلاً مدت‌زمان صدور ویزای کاری کانادا (Canada Work visa) بین 30 تا 150 روز کاری انجام می‌شود. بنابراین، نمی‌توان زمان دقیقی را برای اخذ ویزا ذکر کرد. اگر قصد مهاجرت یا سفر به کشوری را دارید، با مراجعه به سایت اداره مهاجرت آن کشور می‌توانید مدت زمان تقریبی پروسه صدور ویزا را مشاهده کنید. همچنین با دریافت مشاوره از طریق تماس با همکاران ما در پارسی کانادا در مورد مدت‌زمان اخذ ویزای مورد نظرتان مطمئن شوید.

فرصت اخذ ارزشمندترین ویزاهای جهان

در این مطلب به‌سراغ تعریف و تفاوت ویزا و پاسپورت رفتیم و هر کدام از انواع و مدارک مورد نیاز آن‌ها را هم بررسی کردیم. همان‌طور که گفتیم، تفاوت عمده ویزا و پاسپورت در ظاهر، مدت زمان صدور و میزان سختی در دریافت آن است. صرف نظر از فرق ویزا و پاسپورت، برای سفر، کار یا تحصیل به خارج از کشور، اول از همه باید نسبت به دریافت پاسپورت و سپس درصورت نیاز، برای اخذ ویزا اقدام کنید. سفرهای بین‌المللی، هیجان‌انگیز هستند، اما اگر بدانید که قرار است به کجا و با چه هدفی بروید، هیجان‌انگیزتر هم می‌شوند. اگر قصد دریافت ویزا را دارید، کافی است که همین حالا با ما در پارسی کانادا تماس بگیرید تا در مورد مناسب‌ترین ویزا مشاوره دریافت کنید.

سؤالات متداول