همه چیز در مورد گرفتن پاسپورت

همه گردشگران و مسافرانی که به سفرهای خارجی می‌روند، به‌خوبی می‌دانند که برای خارج شدن از کشور و ورود به خاک کشور مقصد نیاز به پاسپورت دارند. از طرفی، گاهی پیش می‌آید که مفهوم پاسپورت و ویزا به‌جای یکدیگر اشتباه گرفته شود و اهداف هر کدام از این مدارک به‌خوبی درک نشود. برای این‌که درک بهتری از مفهوم پاسپورت، انواع، هزینه‌های صدور و موضوعات مرتبط با آن داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم که این مقاله را از دست ندهید.

احتمالاً به‌خوبی می‌دانید، دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی که اصطلاحاً پلیس 10+ نامیده می‌شوند، مرجع اصلی برای گرفتن پاسپورت هستند. آیا با فرایند بررسی آثار بیومتریک آشنا هستید و می‌دانید که این پروسه شامل چه چیزهایی می‌شود؟ در ادامه به پاسخ تمامی سوالات پیرامون گذرنامه، مدارک موردنیاز برای اخذ و شرایط دریافت آن در ایران و سایر کشورهای معتبر خواهید رسید. پس پیش از این‌که چمدانتان را برای رفتن به فرودگاه ببندید، چند دقیقه‌ای را با ما و در موسسه مهاجرتی پارسی کانادا بگذرانید!

پاسپورت چیست؟

گذرنامه یا پاسپورت (Passport)، یک نوع مدرک شناسایی معتبر است که توسط کشوری که شما شهروند آن هستید، صادر می‌شود و معمولاً برای سفرهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، برای این‎که بتوانید پس از اتمام سفر خارجی‌تان به کشور مبدا برگردید، نیاز به یک پاسپورت معتبر خواهید داشت.

پاسپورت، حاوی اطلاعات شخصی و هویتی مهمی همچون نام کامل، ملیت، تاریخ تولد و یک عکس جدید از چهره شخص است. ضمناً یک گذرنامه شامل چندین صفحه خالی هم است که در هنگام ورود به و یا خروج از کشورها مُهر زده می‌شوند و اصطلاحاً به‌عنوان روادید در نظر گرفته می‌شوند.

اکثر گذرنامه‌های جدید، بیومتریک هستند. به‌عبارت ساده‌تر برای گرفتن پاسپورت باید اطلاعات هویتی و ذاتی خود را ارائه دهید تا شناسایی اشخاص به‌سادگی انجام شود. پاسپورت‌های حاوی اطلاعات بیومتریک شامل تراشه‌های الکترونیکی هستند که به‌صورت ویژه برای احراز هویت دارنده گذرنامه استفاده می‌شوند.

آشنایی با انواع پاسپورت و گذرنامه

به‌طور کلی، 6 نوع پاسپورت اصلی و مشترک در اکثر کشورهای جهان تعریف شده‌اند. البته در حال حاضر 3 نوع پاسپورت گردشگری، دیپلماتیک و خدماتی در ایران وجود دارند.

•  پاسپورت گردشگری (Tourist Passport): متداول‌ترین نوع گرفتن پاسپورت، به همین نوع از گذرنامه‌ها مربوط می‌شود که معمولاً با عنوان پاسپورت عادی یا گردشگری هم شناخته می‌شود. این نوع پاسپورت نشان‌دهنده شهروندی موقت شما در کشور موردنظر است. دارندگان این نوع پاسپورت می‌توانند برای دریافت ویزا و مسافرت به کشورهای مختلف دنیا اقدام کنند. این نوع گذرنامه برای سفرهای چند روزه به کار گرفته می‌شوند، معمولاً نیاز به اخذ ویزا دارند و اعتبار آن 5 ساله است.
• گذرنامه دیپلماتیک (Diplomatic Passport): گذرنامه دیپلماتیک مخصوص دیپلمات‌ها یا سیاستمدارانی است که برای روابط تجاری رسمی و معرفی شدن به‌عنوان نماینده رسمی یک کشور سفر می‌کنند. دیپلمات‌ها توسط دولت‌ها برای انجام امور رسمی خارج از کشور، حفظ روابط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی با سایر کشورها انتخاب می‌شوند. گذرنامه این قبیل از افراد دارای امتیازات و مصونیت‌های خاص از جمله مثل معافیت از تعقیب قضایی و پرداخت مالیات در کشور میزبان است
• پاسپورت رسمی یا خدماتی (Official Passport): پاسپورت رسمی یا گذرنامه خدماتی (service passport)، نوعی گذرنامه است که برای کارمندان دولت صادر می‌شود. هدف از گرفتن پاسپورت رسمی، اطلاع دادن به مقامات کشور مقصد برای شروع روابط تجاری رسمی است. به دارندگان گذرنامه رسمی معمولاً هیچ امتیاز خاصی تعلق نمی‌گیرد

نگاهی مختصر به سایر گذرنامه‌های رایج

در ادامه نگاهی به سایر گذرنامه‌های رایج در کشورهای خارجی هم داشته‌ایم:

• گذرنامه اضطراری (Emergency Passport): اگر پاسپورت خود را گم کنید یا آن را از شما بدزدند و زمان کافی برای درخواست دوباره را نداشته باشید، مجبور خواهید شد که برای گرفتن پاسپورت اضطراری اقدام کنید. مثلاً فرض کنید که گذرنامه خود را به‌صورت تصادفی در هواپیما جا گذاشته‌اید و نمی‌توانید از خدمات مختلف استفاده کنید. در این شرایط ممکن است با سفارت کشور مبدا تماس بگیرید و یک پاسپورت یک‌طرفه اضطراری برایتان صادر شود
•  پاسپورت خانوادگی (Family Passport): گرفتن پاسپورت خانوادگی برای شرایطی است که اعضای یک خانواده می‌خواهند به یک مقصد مشخص سفر یا مهاجرت کنند. با تمامی این اوصاف، این روزها گذرنامه‌های خانوادگی به‌ندرت صادر می‌شوند
•  گذرنامه الکترونیکی (ePassport): گذرنامه الکترونیکی، یک دفترچه پاسپورت معمولی است که یک تراشه الکترونیکی در جلد آن قرار دارد. این تراشه شامل اطلاعات هویتی دارنده پاسپورت می‌شود و یک لایه امنیتی اضافه که در برابر تقلب و جعل مقاوم است، دارد

شرایط گرفتن پاسپورت چیست؟

شرایط اخذ پاسپورت در ایران برای افراد مختلف، فرق دارد و لازم است که پیش از هر اقدامی با هر کدام از آن‌ها آشنا شوید.

شرایط مربوط به افراد زیر سن قانونی

•  گرفتن گذرنامه برای افراد زیر 18 فقط در صورت ارائه مجوز محضری و یا اجازه قیم قانونی او صادر می‌شود
•  شناسنامه متقاضیان بالای 15 سال باید عکس‌دار باشد
•  برای افراد زیر 15 سال باید مدارکی مثل دفترچه بیمه، گواهی اشتغال به تحصیل و پاسپورت دارای عکس ارائه شود

شرایط مربوط به نظامیان

•  نظامیان بازنشسته باید حداقل 5 سال از بازنشستگی‌شان گذشته باشد یا نامه رسمی از طرف حفاظت یگان خدمتی خود ارائه دهند
•  نظامیان شاغل یا حین خدمت بدون ارائه نامه مورد تایید از سمت یگان خود قادر به گرفتن گذرنامه نیستند

شرایط ویژه آقایان

•  عدم آرایش و پوشیدن لباس طرح‌دار
• عدم پوشیدن لباس‌های یقه‌بار و کاپشن یقه بلند
•  عدم استفاده از لوازم تزئینی (اکسسوری) در صورت
•  عدم داشتن مدل موی نامتعارف
•  صورت باید پیدا باشد (ریش پروفسوری در عکس کارت پایان خدمت یا معافیت قبول نیست)
•  پوشیدن لباس روحانیت و گذاشتن عمامه قابل‌قبول است

شرایط مشمولان وظیفه

•  مشمولان خدمت وظیفه عمومی باید دوره سربازی خود را تمام کرده باشند و یا معافیت هوشمندشان را ارائه دهند
•  مشمولان وظیفه می‌توانند با ارائه نامه مورد تایید سازمان وظیفه عمومی، برای اخذ پاسپورت اقدام کنند
•  افراد بالای 50 سال که خدمت سربازی را پشت سر نگذاشته‌اند، نیازی به ارائه کارت پایان خدمت ندارند
•  دانشجویان باید نامه یا مجوز کتبی از سمت دانشگاه محل تحصیل و سازمان وظیفه عمومی داشته باشند

شرایط بانوان برای گرفتن پاسپورت

• عدم نمایش تار یا ریشه مو در هنگام عکاسی بیومتریک
•  رعایت حجاب اسلامی برای دختران بالای 5 سال
• بانوان متاهل برای گرفتن پاسپورت باید مجوز محضری و کتبی همسرشان را ارائه دهند. این قانون برای خانم‌هایی که در خارج از ایران زندگی می‌کنند، صدق نمی‌کند
•  بانوانی که همسرشان را از دست داده‌اند، باید گواهی فوت و نسخه اصلی شناسنامه باطل‌شده همسر، ارائه دهند
• ارائه نسخه اصلی طلاق‌نامه برای خانم‌هایی که از همسرشان جدا شده‌اند، الزامی است

چه افرادی واجد شرایط گرفتن پاسپورت نیستند؟

همه متقاضیان موفق به اخذ پاسپورت نمی‌شوند؛ چرا که شرایط ویژه بعضی از آن‌ها باعث رد شدن درخواست‌شان می‌شود. برای مثال، این افراد نمی‌توانند پاسپورت بگیرند:

•  افرادی که نظام حاکم، خروجشان از کشور را برخلاف مصلحت کشور می‌داند
•  افراد بدهکار به اداره ثبت اسناد و یا مجموعه دادگستری
•  افرادی که به دستور کتبی مقامات قضایی کشور ممنوع‌الخروج شده‌اند

مدارک لازم برای گرفتن پاسپورت و تمدید کردن آن

برای اخذ و یا تمدید گذرنامه ارائه این مدارک الزامی است:

•  نسخه اصلی و کپی کارت ملی و شناسنامه
•  ارائه نسخه اصلی پاسپورت منقضی برای تمدید
•  یک قطعه عکس بیومتریک 6 در 4، که جدید و پس‌زمینه آن سفید باشد
• عکس آقایان باید بدون کلاه، عینک، زیورآلات و لباس سفید یا سبز (تیره یا روشن) باشد
• عکس بانوان باید با رعایت حجاب اسلامی، بدون آرایش و با پوشیدن روسری یا مقنعه غیر سفید یا سبز (تیره یا روشن) باشد

مراحل گرفتن پاسپورت

•  مراجعه به یکی از دفاتر پلیس 10+
•  پر کردن مدارک و فرم‌های مربوط به اخذ گذرنامه
•  ارائه مدارک موردنیاز
•  پرداخت هزینه‌های دفتر مربوطه
•  انتظار برای گرفتن پاسپورت از طریق پست

همه چیز در مورد اخذ پاسپورت دوم

پاسپورت دوم و یا تابعیت مضاعف (second citizenship)، به این معناست که یک شخص می‌تواند هم‌زمان پاسپورت دو کشور مختلف را داشته باشد. دارندگان پاسپورت دوم می‌توانند از حقوق شهروندی و تعهدات هر کشور در سطوح رسمی و قانونی بهره‌مند شوند. بسیاری از افراد به‌دلیل سفر بدون نیاز به ویزا، سرمایه‌گذاری‌های خارجی، ادامه تحصیل و غیره برای گرفتن پاسپورت دوم تلاش می‌کنند.

از جمله مزایای داشتن پاسپورت دوم، بهره‌مندی از ثبات اقتصادی کشورهای پیشرفته، سفر بدون محدودیت به مقاصد بین‌المللی (با توجه به اعتبار پاسپورت) و دور زدن تحریم‌های مربوط به ایرانیان است.

برای اخذ پاسپورت دوم می‌توان از طریق روش‌هایی همچون ازدواج، روابط خانوادگی، شرکت در برنامه‌های مهاجرتی و سرمایه‌گذاری اقدام کرد. برای مثال، پاسپورت دومینیکا از جمله پاسپورت‌های معتبر دنیاست که امکان سفر به بیش از 144 کشور دنیا را فراهم می‌کند. برای درک بهتر مسئله پاسپورت دوم، این مطالب را در پارسی کانادا مطالعه کنید:

• پاسپورت کانادا
•  پاسپورت استرالیا
• پاسپورت فرانسه
•  پاسپورت آلمان
•  پاسپورت پرتغال
•  پاسپورت یونان

هزینه گرفتن پاسپورت و تمدید آن چقدر است؟

انجام شدن پروسه اخذ گذرنامه در دفاتر پلیس 10+، نیازمند پرداخت هزینه‌هایی هم است. طبیعی است که این هزینه‌ها هر ساله تغییر می‌کنند و باید نسبت به آن‌ها به‌روز بود. طبق درگاه خدمات الکترونیک انتظامی (epolice.ir)، هزینه اخذ پاسپورت در سال 1402، شامل جدول زیر است:

پس از اتمام این پروسه و پرداختن هزینه‌های پاسپورت، اگر مشکلی وجود نداشته باشد، پاسپورت پس از 5 روز تا یک هفته (بعضاً تا 20 روز) به‌دستتان خواهد رسید.

مدت زمان اعتبار پاسپورت ایران

اعتبار گذرنامه ایران 5 ساله است. البته حداقل زمان اعتبار یک پاسپورت بسته به قوانین کشور مقصد متفاوت خواهد بود. البته حداقل زمان برای اعتبار پاسپورت، 6 ماه است، اما این مقدار ثابت نیست. برای مثال، سفرهای هوایی به کشور عراق نیازمند ارائه پاسپورت با اعتبار حداقل 6 ماهه است. این در حالی است که حداقل اعتبار گذرنامه برای ورود به کشورهایی مثل ایالات متحده آمریکا، کانادا، دبی و غیره حداقل 7 ماه است.

مهم‌ترین نکات در مورد گم شدن پاسپورت

یکی از تلخ‌ترین اتفاقات برای علاقه‌مندان به سفرهای خارجی و یا افراد حرفه‌ای که نیاز به مسافرت دارند، گم شدن پاسپورت است. اگر پاسپورت یک شخص مفقود یا گم شود، نیازی به اعلام مفقودی نیست و باید برای گرفتن پاسپورت جدید، مجدداً به یکی از دفاتر پلیس 10+ مراجعه کرد.

برای اخذ پاسپورت المثنی، این مراحل را در نظر داشته باشید:

•  مراجعه حضوری به دفاتر پلیس 10+ و اعلام مفقودی
•  درخواست صدور پاسپورت المثنی
• پر کردن فرم‌های 2 برگی صدور پاسپورت جدید
•  ارائه مدارک هویتی
•  ارائه تصاویر صفحات اول گذرنامه قبلی (در صورت وجود) که دارای مهر قانونی است

سخن پایانی

گرفتن پاسپورت، اولین قدم برای ورود به خاک کشوری است که دوست دارید به آن سفر و یا مهاجرت کنید. پاسپورت، در اصل یک مدرک هویتی، تاییدشده و رسمی است که از سوی کشور مبدا صادر می‌شود. داشتن پاسپورت هیچ ربطی به اخذ ویزا ندارد و برای ورود به بعضی از کشورها باید فرایند گرفتن ویزا را پشت سر گذاشت. در این مقاله با تعریف پاسپورت، شرایط و مدارک لازم برای گرفتن آن و همچنین تعرفه‌های اعلام شده آشنا شدید.

شما می‌توانید برای اخذ تابعیت دوم کشورهای معتبری همچون کانادا، استرالیا، آلمان، یونان و غیره روی تجربه موسسه مهاجرتی پارسی کانادا حساب باز کنید. پارسی کانادا علاوه بر اخذ انواع ویزاهای قانونی، به شما در گرفتن تابعیت دوم بسیاری از کشورهای اروپایی و همچنین کانادا کمک می‌کند. همین حالا با همکاران ما تماس بگیرید و ضمن توضیح در مورد شرایطی که دارید، برای ورود به مقصد دلخواهتان در سراسر جهان آماده شوید

سوالات متداول