همه چیز درباره حزب لیبرال کانادا
حزب لیبرال کانادا (Liberal Party of Canada)، حزبی میانه‌رو است که یکی از اصلی‌ترین احزاب این کشور از زمان تشکیل سلطنت کانادا (Dominion of Canada) در سال 1867 محسوب می‌شود. این حزب از اواخر دهه 1890 تاکنون، حکومت کانادا را در دست دارد و رهبر کنونی آن؛ یعنی جاستین ترودو (Justin Trudeau)؛ نخست وزیر کانادا است. این حزب از بهبود وضعیت رفاهی مردم و کسب و کارها حمایت می‌کند و موفقیت‌های چشم‌گیری مانند اجرای طرح بازنشستگی عمومی در کانادا، برنامه ملی بهداشت و درمان و منشور حقوق و آزادی‌های کانادا (Canadian Charter of Rights and Freedoms) داشته است. در ادامه در مورد تاریخچه، سیاست‌ها و رهبران این حزب صحبت می‌کنیم، پس با ما همراه باشید.
تاریخچه حزب لیبرال کانادا
حزب لیبرال کانادا (Liberal Party of Canada) یکی از دو حزب سیاسی مهم در کانادا است و تاریخچه طولانی و متنوعی دارد. این حزب در قرن نوزدهم از گروه‌های اصلاح طلب استان‌های کبک و انتاریو سرچشمه گرفت.
حزب لیبرال کانادا در سال 1867 تأسیس و پس از گذشت چند دهه، به یکی از دو حزب سیاسی مهم در کانادا تبدیل شد. جان الکساندر مک‌دونالد که به عنوان نخست‌وزیر اول کانادا انتخاب شد، به‌عنوان یکی از بنیان‌گذاران این حزب شناخته می‌شود. این حزب در ابتدای تاسیس، تشکیلاتی متغیر و تغییر پذیری داشت و در دوران مختلف، با ایده‌ها و اقتصاد سیاستهای مختلفی روبرو شد.
در دوران نخست‌وزیری جان الکساندر کینگ (Alexander King) در سال‌های 1921 الی 1948، حزب لیبرال به ارتقاء کانادا به‌عنوان یک کشور مستقل و پیشرو در امور مثل حقوق زنان، توسعه صنعتی و تغییرات اقتصادی، کمک بسیاری کرد. حزب لیبرال در دوران پیر ترودو(Pierre Trudeau)؛ که در سال‌های 1984 الی 1968 نخست‌وزیر کانادا بود؛ با تغییرات مهمی در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی روبرو شد.
جاستین ترودو (Justin Trudeau)؛ پسر پیر ترودو (Pierre Trudeau)؛ در سال ۲۰۱۵ به‌عنوان نخست‌وزیر کانادا انتخاب شد. در دوران نخست‌وزیری او مسائلی چون تغییرات آب و هوا، حقوق بشر و مهاجرت مورد توجه قرار گرفت و پیشرفت بسیار زیادی کرد. این حزب در تاریخ ۳۰ اکتبر ۲۰۱۹ نیز در انتخابات فدرال کانادا، به‌عنوان حزب برنده برگزیده شد و جاستین ترودو به نخست‌وزیری خود، ادامه داد.
اصول و ایدئولوژی حزب لیبرال کانادا
حزب لیبرال کانادا فاقد یک ایدئولوژی واحد و روشن است و منافع آن از مسائل گوناگون منطقه‌ای، قومی، مذهبی و طبقاتی تامین می‌شود. این حزب در طول تاریخ در مقایسه با حزب محافظه کاران مترقی کانادا (Progressive Conservatives)، تلاش و هزینه بسیاری برای بهبود وضعیت رفاهی مردم کرده است. البته این کار را در رقابت با حزب دموکرات جدید کانادا (New Democratic Party) و برای پیروزی در انتخابات انجام داده است.
در دهه‌های 1960 و 1970، حزب لیبرال موضع خود را تغییر و حمایت از کسب و کارها را سرلوحه اهداف خود قرار داد و در این راستا، با انجام تجارت آزاد نیز موافقت کرد. مانند دیگر احزاب سیاسی کانادا، رهبری حزب بر سیاست گذاری‌های لیبرالها تاثیر بسیاری دارد و رای مردم در انتخابات، نقشی کلیدی در انتخاب رهبر ایفا می‌کند. لیبرالها از دیرباز در استان‌های انتاریو، کبک و منطقه آتلانتیک محبوبیت زیادی داشته‌اند؛ در حالی که در استان‌های غربی به دلیل حس بیگانگی که از دولت فدرال نشات گرفته است با چالش هایی روبه‌رو هستند.
رهبران حزب لیبرال
حزب لیبرال کانادا تا کنون رهبران زیادی داشته است که در جدول زیر می‌توانید نام و مدت خدمت آن‌ها را آورده‌ایم:
| رهبر | مدت خدمت و توضیحات |
|---|---|
| جاستین ترودو (Justin Trudeau) | 2013/04/14 تا به امروز |
| باب رائه (Bob Rae) | 2011/05/25 – 2013/04/13 |
| رهبر موقت | |
| مایکل ایگناتیف (Michael Ignatieff) | 2009/05/02 – 2011/05/24 |
| او در کنوانسیون ملی حزب که در شهر ونکوور برگزار شد با کسب 97 درصد آرای نمایندگان به رهبری حزب برگزیده شد. | |
| مایکل ایگناتیف (Michael Ignatieff) | 2008/12/10 – 2009/05/01 |
| رهبر موقت | |
| بیل گراهام (Bill Graham) | 2006/03/20 – 2006/12/01 |
| رهبر موقت | |
| پل مارتین (Paul Martin) | 2003/11/14 – 2006/03/19 |
| در 12 دسامبر 2003 نخست وزیر شناخته شد. | |
| ژان کرتین (Jean Chrétien) | 1990/06/23 – 2003/11/13 |
| در 4 نوامبر 1993 نخست وزیر شد. | |
| جان ترنر (John Turner) | 1984/06/16 – 1990/06/22 |
| در 30 ژوئن 1984 نخست وزیر شد. | |
| پیر ترودو (Pierre Trudeau) | 1968/04/06 – 1984/06/15 |
| دو دوره در تاریخ 20 آوریل 1968 و 3 مارس 1980 به عنوان نخست وزیر شناخته شد. | |
| لستر پیرسون (Lester Pearson) | 1958/01/16 – 1968/04/05 |
| در 22 آوریل 1963 نخست وزیر شد. | |
| لوئی سن لورن (Louis Saint Laurent) | 1948/08/07 – 1958/01/15 |
| در 15 آوریل 1948 نخست وزیر شد. | |
| ویلیام لیون مکنزی کینگ (William Lyon Mackenzie King) | 1919/08/07 – 1948/08/06 |
| سه دوره در تاریخ 29 دسامبر 1921 و 25 سپتامبر 1926 و 23 اکتبر 1935 به عنوان نخست وزیر شناخته شد. | |
| دنیل دانکن مکنزی (Daniel Duncan McKenzie) | 1919/02/17 – 1919/08/07 |
| پس از مرگ لوریه در سال 1919 به عنوان رهبر موقت انتخاب شد. | |
| ویلفرد لوریه (Wilfrid Laurier) | 1887/06/23 – 1919/02/17 |
| در 11 جولای 1896 نخست وزیر شد. | |
| ادوارد بلیک (Edward Blake) | 1880/05/04 – 1887/06/02 |
| الکساندر مکنزی (Alexander Mackenzie) | 1873/03/06 – 1880/04/27 |
| در 7 نوامبر 1873 نخست وزیر شناخته شد. |
تاریخچه انتخابات حزب لیبرال کانادا
جدول زیر، تاریخچه انتخابات حزب لیبرال در مورد پیروزی‌های انتخاباتی را نشان می‌دهد:
| تاریخ | توضیحات |
|---|---|
| 22 ژانویه 1874 | لیبرالها توانستند با کسب 133 کرسی، دولت اکثریت را به نخست وزیری الکساندر مکنزی تشکیل دهند. |
| 23 ژوئن 1896 | حزب محافظه کار در انتخابات فدرال، تنها توانست 88 کرسی را از آن خود کند و از حزب لیبرال شکست خورد. در این حالت، ویلفرد لوریه به عنوان اولین نخست وزیر فرانسوی-کانادایی شناخته شد و نقطه عطفی در سیاستهای کانادا پس از سال‌ها حکومت حزب محافظه کار رقم خورد. |
| 7 نوامبر 1900 | لیبرالها با 132 کرسی قدرت را حفظ کردند و لوریه نخست وزیر باقی ماند. |
| 3 نوامبر 1904 | در انتخابات فدرال، حزب لیبرال با کسب 139 کرسی پیروز شد و لوریه به عنوان نخست وزیر باقی ماند. |
| 26 اکتبر 1908 | لیبرالها با 133 کرسی در مقابل حزب محافظه کار به پیروزی دست یافتند و لوریه به عنوان نخست وزیر تا زمانی که قانون 15 ساله خدمت به پایان برسد، به کار خود ادامه داد. |
| 6 دسامبر 1921 | لیبرالها با 116 کرسی، دولت اقلیت را به نخست وزیری مکنزی کینگ تشکیل دادند. |
| 14 سپتامبر 1926 | لیبرالها با 171 کرسی دولت اکثریت را تشکیل دادند و مکنزی کینگ برای سومین بار به عنوان نخست وزیر شناخته شد. |
| 14 اکتبر 1935 | لیبرالها با 171 کرسی دولت اکثریت را تشکیل دادند و مکنزی کینگ برای سومین بار به عنوان نخست وزیر شناخته شد. |
| 26 مارس 1940 | حزب لیبرال با کسب 178 کرسی پیروز شد و مکنزی کینگ نخست وزیر باقی ماند. |
| 11 ژوئن 1945 | در این سال‌ها، تعداد کرسی‌های حزب لیبرال به 125 عدد کاهش یافت؛ اما باز هم توانست پیروز شود و مکنزی کینگ کارش را تا زمان استعفا ادامه داد. |
| 27 ژوئن 1949 | در دوران نخست وزیری لوئی سن لورن، لیبرالها با بالاترین تعداد کرسی که یک حزب می‌تواند کسب کند؛ یعنی 190 کرسی؛ به پیروزی رسیدند. |
| 8 آوریل 1963 | لیبرالها دوباره قدرت را به دست گرفتند و دولت اقلیت را با کسب 129 کرسی تشکیل دادند. لستر پیرسون نیز به عنوان نخست وزیر برگزیده شد. |
| 8 نوامبر 1965 | لیبرالها تنها توانستند دو کرسی بیشتر (131) به دست آورند و لستر پیرسون به کار خود به‌عنوان نخست وزیر ادامه داد. |
| 25 ژوئن 1968 | لیبرالها با 155 کرسی، دولت اکثریت را به نخست وزیری پیر ترودو تشکیل دادند. |
| 30 اکتبر 1972 | تعداد کرسی‌های حزب لیبرال به 109 عدد رسید؛ با این حال در انتخابات پیروز شدند و ترودو سر کار خود باقی ماند. |
| 8 جولای 1974 | لیبرالها با کسب 141 کرسی، دولت اکثریت را تشکیل دادند و ترودو نخست وزیر باقی ماند. |
| 18 فوریه 1980 | لیبرالها با 147 کرسی مجددا قدرت را به دست گرفتند و ترودو سر کار خود به عنوان نخست وزیر باقی ماند. |
| 25 اکتبر 1993 | لیبرالها یا 178 کرسی دولت اکثریت را تشکیل دادند. |
| 2 ژوئن 1997 | در دوران نخست وزیری ژان کرتین حزب لیبرال با کسب 155 کرسی، باز هم دولت اکثریت باقی ماند. |
| 27 نوامبر 2000 | لیبرالها برای سومین بار پیاپی پیروز شدند و تعداد کرسی‌های آن‌ها به 172 رسید. کرتین اولین نخست وزیر پس از مکنزی کینگ بود که توانست سه بار پیاپی در انتخابات پیروز شود. |
| 12 مه 2009 | گوردون کمپبل (Gordon Campbell) توانست برای سومین بار متوالی باعث تشکیل دولت اکثریت توسط حزب لیبرال شود. او اولین نخست وزیری بود که توانست در 25 سال گذشته چنین اقدامی انجام دهد. در آن زمان مایکل ایگناتیف رهبر حزب بود. |
| 19 اکتبر 2015 | در پی یک کمپین انتخاباتی 11 هفته‌ای، لیبرالها دولت اکثریت را با رهبری جاستین ترودو تشکیل دادند. |
| 4 نوامبر 2015 | در اکتبر 2015، لیبرالها دولت اکثریت را تحت رهبری ترودو به‌عنوان بیست و سومین نخست وزیر کانادا تشکیل دادند. ترودو همچنین توانست در سال 2019 و 2021 به پیروزی حزب لیبرال در انتخابات و تشکیل دولت اقلیت کمک کند و سه دوره پیاپی قدرت را در دست این حزب حفظ کند. |
سیاستهای کلیدی حزب لیبرال کانادا
صحبت در مورد سوابق و دستاوردهای حزب لیبرال در این سال‌ها، بسیار مفصل است که در این بخش، تنها به تعدادی از دستاوردهای برجسته این حزب اشاره می‌کنیم:
- برنامه ملی بهداشت و درمان: بزرگ‌ترین دستاورد پیر ترودو در زمینه سیاستهای اجتماعی، این بود که توانست هزینه‌های روز افزون دولت در زمینه بهداشت و درمان عمومی را کاهش دهد. این هزینه‌ها از بودجه عمومی تامین می‌شد و لستر پیرسون بنیان گذار این سیستم در سال 1966 بود. پیر ترودو در سال 1977 در تامین مالی این برنامه تغییراتی ایجاد کرد. پیش از این، دولت فدرال 50 درصد از هزینه‌های روز افزون بهداشت و درمان را تامین می‌کرد که پیر ترودو طی اقدامات خود، آن را به انتقال بدون قید و شرط بودجه تغییر داد. این تغییر، هزینه‌های بهداشت و درمان و آموزش عالی را برای دولت کاهش داد. همچنین برای تخلف‌هایی که در این زمینه صورت می‌گرفت، مجازات‌های سنگینی در نظر گرفت و به این طریق توانست سیستم بهداشت و درمان عمومی را حفظ و دسترسی به خدمات بهداشت و درمان را برای همه کانادایی‌ها، صرف نظر از درآمد یا وضعیت شغلی آن‌ها تسهیل کند.
- طرح بازنشستگی عمومی در کانادا: طرح بازنشستگی کانادا (CPP) و طرح بازنشستگی کبک (QPP) در سال 1965 ایجاد شد تا حقوق بازنشستگی مطمئنی به کانادایی‌ها ارائه شود. دولت لستر پیرسون برای اجرای این طرح به کمک کارفرمایان، کارمندان و افراد خود اشتغال نیاز داشت تا به هدف خود یعنی یک سرمایه گذاری طولانی مدت برای بهبود شرایط بازنشستگان کانادایی برسد. در دهه 1990 نگرانی‌هایی در مورد ادامه این طرح وجود داشت؛ اما دولت‌های فدرال و استانی برای سرپا نگه داشتن آن اقدامات لازم را انجام دادند. امروزه این طرح در عرصه عمومی با موفقیت اجرا می‌شود و از پشتوانه مدیریتی مناسب و مستقل و سابقه سرمایه گذاری قوی برخوردار است.
- منشور حقوق و آزادی‌های کانادا: این منشور از بعضی حقوق و آزادی‌ها از جمله آزادی بیان و برابری حمایت می‌کند. کانادایی‌ها معتقدند که داشتن این حقوق در یک جامعه دموکراتیک و آزاد، ضرورت بسیار زیادی دارد. در این منشور مواردی مانند اختیارات دولت در مورد مجازات مجرمان عنوان شده و به حقوق اقلیت‌ها و گروه‌های محروم جامعه توجه شده است. این منشور که در سال 1982 و در زمان دولت پیر ترودو امضا شد، بخشی از قانون اساسی کانادا است. کانادایی‌ها این منشور را دستاوردی بزرگ برای کشور خود می‌دانند و سالانه در تاریخ 17 آوریل، سالروز آن را جشن می‌گیرند.
حزب لیبرال از دیروز تا فردا
حزب محافظه کار از گذشته یکی از رقیبان سرسخت حزب لیبرال کانادا بوده است. با این حال در این رقابت، اکثرا حزب لیبرال به پیروزی رسیده است و توانسته با سیاستهای خود بخش قابل توجهی از تاریخ کانادا را رقم بزند. این حزب با تکیه بر ارزش‌هایی مانند عدالت اجتماعی و رشد اقتصادی بر جامعه کانادا تاثیر به‌سزایی داشته است. حزب لیبرال همواره با نگاهی به آینده این کشور، سیاستهای آن را شکل می‌دهد و در جهت بهتر و بهتر شدن کانادا گام برمی‌دارد.
آیا سوالی دارید؟