حقوق در آلمان

یکی از رایج‌ترین سوالاتی که افراد درباره زندگی در آلمان از مشاوران مهاجرت خود می‌پرسند، درباره وضعیت و مقدار حقوقی است که دریافت خواهند کرد. طبیعتاً میزان حقوق در آلمان به نوع شغل و حرفه شما بستگی داشته و نمی‌توان به‌طور قطع یک مبلغ را برای تمام مشاغل در نظر گرفت.

اما شاید بتوان با اطلاع از حداقل حقوق‌ها و میانگین دستمزد در این کشور، بتوان گفت که حقوق خوب در آلمان چقدر است. در ادامه این مطلب سعی می‌کنیم تا با بررسی جزئیاتی درباره حقوق و دستمزد در آلمان و حتی بررسی حقوق در مشاغل مختلف و میزان مالیاتی که باید پرداخت کنید، به سوالات اساسی درباره درآمد در این کشور پاسخ دهیم.

حقوق و دستمزد خوب در آلمان چقدر است و چگونه محاسبه می‌شود؟

حقوق خوب در آلمان چگونه است؟

سیستم رفاهی در آلمان باعث شده تا یک ثبات و عدالت نسبی برای شهروندان وجود داشته باشد. به موجب این سیستم، همه مردم دارای امکانات کافی برای امرار معاش بوده و از خدمات بهداشتی و آموزش رایگان بهره‌مند هستند. درآمد بین 64000 تا 81000 یورو در سال را می‌توان به‌عنوان یک متوسط درآمد بسیار خوب در پرداخت حقوق در آلمان در نظر گرفت. البته حتی درآمد سالانه بالای 50 هزار یورو نیز در آلمان بسیار مناسب است. در سال 2022، میانگین حقوق در آلمان حدود 51،010 محاسبه شده است.

معمولاً بالاترین میزان درآمد متعلق به زوج‌هایی است که یا فرزند ندارند، و یا فرزند آن‌ها مستقل زندگی می‌کند. داشتن درآمد ماهانه بین 2500 تا 3500 یورو یک حقوق خوب در نظر گرفته می‌شود. با این درآمد می‌توانید در یکی از شهر‌های بزرگ آلمان زندگی مناسبی داشته و علاوه بر اجاره یک آپارتمان 2 خوابه، تعطیلات آخر هفته خود را به‌طور منظم داشته و اکثر مواقع در بیرون از خانه غذا بخورید. از آنجایی که آلمانی‌ها معمولاً درباره درآمد خود صحبت نمی‌کنند، اطلاع از میزان درآمد دقیق آن‌ها دشوار است.

باید توجه داشته باشید که حقوق و دستمزد در آلمان به صورت ناخالص، با درآمد خالص بسیار تفاوت دارد. زیرا مبلغ مالیات معینی براساس میزان درآمد از مبلغ ناخالص کسر خواهد شد. اکثر مردم آلمان در طبقه متوسط با درآمد ثابت قرار می‌گیرند؛ به این ترتیب یک جامعه برابر در این کشور بوجود آمده است. این اطلاعات برای کسانی که قصد مهاجرت به آلمان را دارند، بسیار مفید است. مهاجران برای کار در آلمان باید از بلوکارت آلمان (Blue Card) و یا مجوز کار (Work Permit) استفاده کنند.

حقوق در آلمان با کارت آبی

کارت آبی یا “Blue Card” در واقع نوعی ویزای کار آلمان است. حداقل حقوق ناخالص سالانه در آلمان برای دارندگان کارت آبی اتحادیه اروپا، 56400 یورو است. برای اغلب مشاغل مورد تقاضای آلمان که در حوزه ریاضیات، علوم کامپیوتر، علوم طبیعی، مهندسی و پزشکی انسانی (به استثنای دندان‌پزشکی) قرار می‌گیرند، کمترین حقوق ناخالص سالانه با بلوکارت، معادل 43992 یورو است. اگر می‌خواهید بلوکارت دریافت کنید، می‌توانید لیست مشاغل مورد نیاز آلمان را بررسی کنید.

محاسبه حقوق در آلمان براساس چه مواردی است؟

حقوق در کشور آلمان با داشتن مجوز کار

اگر برای کار در آلمان واجد شرایط دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا نبوده و با مجوز کار یا “Work Permit” در آلمان کار می‌کنید، کارفرمای آلمانی شما باید همان حقوقی را که به کارکنان آلمانی پرداخت می‌کند، به شما نیز بپردازد. برای جلوگیری از بی‌عدالتی در فضای کسب‌و‌کارها، این موضوع حتی پیش از این که استخدام شوید، توسط آژانس کار فدرال بررسی می‌شود.

حداقل حقوق و دستمزد در آلمان چقدر است؟

از ابتدای ژانویه سال 2023، حداقل حقوق کار در آلمان معادل 12یورو در ساعت تعیین شده بود؛ در سال 2024 این عدد به 12.41 و برای سال 2025 این رقم به 12.82 یورو افزایش خواهد یافت. این رقم برای سال 2024 یعنی 13.51 دلار در ساعت. کارمندان تمام‌وقت در آلمان به‌طور متوسط 41 ساعت در هفته کار می‌کنند. این تعداد ساعات برای کارکنان پاره‌وقت، 19.5 ساعت در هفته خواهد بود. در جدول زیر می‌توانید میزان حقوق و دستمزد در آلمان را به شکل ساعتی، هفتگی و ماهانه بررسی شده است.

عوامل مؤثر بر حقوق و دستمزد در آلمان

این که هر فرد چه میزان حقوقی دریافت می‌کند، به عوامل مختلفی بستگی دارد. این مسئله نه تنها درباره حقوق کار در آلمان رعایت می‌شود، بلکه تقریباً تمام کشورهای دنیا معیارهای خاصی برای تعیین حقوق کارکنان دارند. برخی از عوامل مؤثر بر حقوق و دستمزد در کشور آلمان عبارت است از:

1. سوابق تحصیلی

تحصیلات در آلمان اهمیت زیادی داشته و دانشگاهیان شانس بالایی برای دریافت حقوق مناسب در این کشور دارند. متوسط ​​درآمد سالانه کارکنان دارای مدرک دانشگاهی، 59,670 یورو است؛ در حالی که فارغ‌التحصیلان تازه وارد، ماهانه 2,541 یورو درآمد دارند. درآمد متوسط سالانه برای افراد فاقد مدرک آکادمیک، حدود ​​40,560 یورو است که حدود 48% نسبت به افراد دارای سواد آکادمیک، کمتر است. با این حساب، افراد بی‌سواد و بدون مدرک، تنها کمی بالاتر از خط فقر قرار می‌گیرند.

2. تجربه

علاوه بر تحصیلات، تجربه نیز بسیار اهمیت دارد. افراد باتجربه، حتی بدون داشتن مدارک دانشگاهی می‌توانند از درآمد خوبی در حد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی برخوردار شوند. اگر افراد دارای تجربه کمتر از یک سال، حقوق سالانه 33800 یورو داشته باشند؛ کارکنانی با 3 الی 5 سال تجربه می‌توانند به درآمد سالانه 42950 یورو برسند. این مبلغ برای افراد با 11 تا 25 سال سابقه کار، حتی به 52000 یورو در سال نیز می‌رسد.

3. جنسیت

تفاوت حقوق بر اساس جنسیت، از دیگر عوامل مؤثر بر حقوق در آلمان است. مردان به‌طور متوسط 21% درآمد بیشتری نسبت به زنان دارند؛ اما در اکثر مواقع، این تفاوت کمتر قابل‌توجه است.

4. شهر، منطقه یا ایالت محل کار

میزان حقوق و دستمزد در آلمان به شهر و منطقه‌ای که در آن هستید نیز بستگی داشته و میزان درآمد در آلمان غربی و شرقی، تفاوت قابل‌توجهی دارد. متوسط درآمد ناخالص در آلمان غربی، 5086 یورو در ماه است در حالی که این مبلغ در آلمان شرقی، به 3927 یورو در ماه می‌رسد. بر اساس آمار، بیشترین حقوق و دستمزد در آلمان متعلق به منطقه بادن-وورتمبرگ است. علاوه بر این، کارکنان در ایالت غربی هسن به‌طور متوسط ​​55 درصد بیشتر از همکاران خود در مکلنبورگ-فورپومرن (Mecklenburg-Vorpommern) حقوق دریافت می‌کنند.

5. تفاوت شرکت‌های بزرگ و کوچک

گزارش سالانه حقوق و دستمزد 2022 نشان می‌دهد که شرکت‌های آلمانی بزرگ‌تر، حقوق‌های بیشتری نسبت به مشاغل کوچک‌تر به کارکنان خود می‌پردازند. به‌عنوان مثال، متوسط حقوق در شرکت‌های بزرگی که بیش از 5000 کارمند دارند، 59280 یورو در سال است. اما در کسب‌و‌کارهای کوچکتر و متوسط، که بین 50 تا 500 کارمند دارند، به‌طور متوسط حقوق سالانه 44163 یورو به کارکنان پرداخت می‌شود. در برخی شرکت‌های کوچکتر، این میزان حقوق حتی کمتر هم خواهد بود.

میانگین حقوق و دستمزد در مشاغل مختلف آلمان چگونه است؟

میانگین حقوق بر اساس مشاغل مختلف در آلمان

همان طور که گفتیم، میزان حقوق در کشور آلمان به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ اما مسئله اصلی، تفاوتی است که بین مشاغل مختلف وجود دارد. به‌عنوان مثال، میزان متوسط حقوق مشاغل فنی در آلمان با میزان حقوقی که پزشکان یا پرستاران دریافت می‌کنند، متفاوت است. بر اساس گزارش “Stepstone Gehaltsreport” از حقوق و دستمزد در آلمان در سال 2021، متوسط حقوق ناخالص در این کشور، به 56985 یورو می‌رسد. اما اکثر آلمانی‌ها بهترین حقوق را مبلغی بین 64253 تا 81503 یورو می‌دانند.

مطالعه دیگری که توسط پورتال شغلی آنلاین “XING” انجام گرفته، میانگین دستمزد ناخالص را 70754 یورو تخمین می‌زند. این دستمزد ناخالص شامل پاداش، تعطیلات و کمک هزینه کریسمس است. این مبلغ به‌طور کاملاً متوسط بیان شده و طبیعتاً نسبت به حقوق کارگر در آلمان و یا مشاغل مشابه، می‌تواند بسیار بیشتر باشد. در جدول زیر، می‌توانید متوسط حقوق در آلمان  را در 15 حرفه برتر این کشور بررسی کنید.

میانگین حقوق مشاغل مهندسی

فردی که به‌عنوان مهندس در آلمان کار می‌کند، معمولاً حدود 3,220 یورو در ماه درآمد دارد. البته دستمزدها از 1020 یورو (کمترین مقدار) تا 6800 یورو متغیر است. این میزان حقوق رشته‌های مهندسی در آلمان شامل مواردی همچون حق مسکن، حمل‌و‌نقل و … است. همچنین در شاخه‌های مختلف مهندسی، میزان میانگین حقوق با هم تفاوت دارد.

میانگین حقوق رشته‌های پزشکی

میزان حقوق رشته‌های پزشکی در آلمان به عوامل مختلفی از جمله میزان تجربه، موقعیت و عنوان شغلی، شیوه کار مستقل یا استخدامی، نوع قرارداد و … بستگی دارد. همچنین میزان حقوق و دستمزد در آلمان برای حوزه پزشکی در رشته‌های مختلفی چون دندان‌پزشکی، رادیولوژی، تخصص‌های مختلف و … نیز یکسان نخواهد بود. پزشکان به‌طور متوسط بین 71,600 تا 101,696 یورو درآمد سالانه دارند. این مبلغ پیش از کسر مالیات از حقوق آن‌ها است. رایج‌ترین میانگین حقوق برای این حوزه، 85,331 یورو در سال (ناخالص) است.

متوسط حقوق پرستاران در آلمان نیز به عواملی از جمله ایالت یا منطقه‌ای که در آن کار می‌کنند، میزان تجربه، صلاحیت و تعداد ساعات کاری آنان بستگی دارد. یک پرستار در آلمان به‌طور متوسط 33,000 یورو در سال دریافت می‌کنند که به معنای حقوق ماهیانه 2800 تا 2900 یورو است. اگر پرستار شیفت‌های شب بیشتری داشته باشد، میزان حقوق او افزایش خواهد یافت. هرچه میزان تجربه و تخصص پرستار بیشتر باشد، رشد کرده و حقوق خوبی نیز دریافت خواهد کرد.

میانگین حقوق براساس ایالت در آلمان

موقعیت مکانی نیز نقش بسزایی در تعیین میانگین درآمد و حقوق در آلمان دارد. میانگین حقوق و دستمزد در ایالت‌های مختلف بسته به نوع مدرک حرفه‌ای یا آکادمیک، در جدول زیر آمده است:

جدولی از مقایسه میانگین حقوق و دستمزد در ایالت های مختلف کشور آلمان

مالیات حقوق در آلمان چقدر است؟

همان طور که پیش از این گفتیم، میزان حقوق ناخالص با درآمد خالص متفاوت است. به‌طور کلی، مالیات و حق بیمه در آلمان حدود 35 تا 50 درصد حقوق کار در آلمان را شامل می‌شود. ازاین‌رو، چنانچه درآمد ناخالص سالانه شما در آلمان 50,000 یورو باشد، حقوق خالص برابر با 30,800 یورو در سال خواهد بود. یعنی میزان درآمد در ماه، 2,560 یورو است.

البته نرخ مالیات در آلمان به عوامل مختلفی بستگی داشته و برای مشاغل مختلف، متفاوت خواهد بود. همچنین میزان مالیات برای افراد مجرد و متأهل نیز به‌صورت جداگانه محاسبه می‌شود. اگرچه به نظر می‌رسد که نرخ مالیات بسیار زیاد است، اما با همین میزان حقوق خالص خود می‌توانید زندگی خوبی داشته باشید.

جزئیات یک فیش حقوقی در آلمان

با کار در آلمان، در پایان ماه یک فیش حقوقی دریافت می‌کنید که از بخش‌های مختلفی تشکیل شده و جزئیات دقیقی را دربرمی‌گیرد. یک فیش حقوق در آلمان به شکل زیر خواهد بود.

1. اطلاعات کارمند؛ مانند نام کامل، تاریخ تولد، جزئیات مالیاتی و تامین اجتماعی.
2. نمای کلی حضور کارمند در شرکت؛ شامل تعطیلات و ساعات کاری شما و یا غیبت‌ها
3. فیلد آدرس؛ شامل آدرس، شماره کارکنان و شاید شماره بخشی که در آن کار می‌کنند. ممکن است آدرس کارفرما نیز قید شود.
4. جزئیات حسابداری؛ شامل مرکز هزینه، ساعات کار، دستمزد ساعتی یا یادداشت‌های مربوط به مرخصی والدین
5. دستمزد ناخالص؛ شامل دستمزد ساعتی، حقوق تعطیلات، حقوق مرخصی
6. مالیات / تامین اجتماعی؛ که میزان کسری حقوق ناخالص را نشان می‌دهد که شامل انواع مالیات مانند مالیات بر درآمد، مالیات کلیسا، هزینه اضافی همبستگی و سایر کسری‌های مالیاتی
7. حقوق خالص / کسورات خالص؛ که میزان حقوق نهایی خالص را نشان می‌دهد.
8. مبلغ پرداختی؛ که همان درآمد خالصی است که از شرکت دریافت کرده‌اید.
9. مشخصات بانکی؛ که اطلاعات بانکی و حساب را نشان می‌دهد.
10. کل هزینه‌ها برای کارفرمایان؛ کارفرما معمولاً کل هزینه‌ها به‌عنوان مثال سهم تامین اجتماعی را در این بخش ذکر می‌کند.
11. گواهی شایستگی؛ کلیه حقوق ناخالص تعهدی و کسوراتی که در طی استخدام وجود دارد، در اینجا ذکر شده است.
12. بخش پاورقی؛ نمایی کوچک برای توضیح تمام اختصارات و اطلاعات قانونی مورد‌نیاز

نمونه‌ای از یک فیش حقوقی در آلمان که فیلدهای مختلف آن شرح داده شده است

حقوق بیکاری در آلمان

بیمه بیکاری یک بیمه اجباری در اداره کار فدرال آلمان است. کلیه کارکنان، کارآموزان، جوانان دارای معلولیت و سایر افراد مشمول بیمه اجباری، مشمول دریافت بیمه بیکاری هستند. برای استفاده از این مزیت، باید شخصاً به اداره کار آلمان شرایط خود را اطلاع دهید. افراد بیکار دارای فرزند، تا 67% و افراد بدون فرزند تا 60% از دستمزد روزانه خالصی را که به‌طور متوسط ​​در طی 12 ماه قبل از بیکار شدن می‌گرفتند، دریافت خواهند کرد.

در سال 2021، دستمزد ناخالص در آلمان غربی حداکثر 7100 یورو در ماه و برای آلمان شرقی، 6700 یورو بوده است. ادارات کار حداکثر 12 ماه (برای افراد مسن تا 24 ماه) مقرری بیکاری پرداخت می‌کنند. همچنین این مسئله به مدت‌زمان پرداخت حق بیمه و سن بازنشستگی نیز بستگی دارد.

حقوق بازنشستگی در آلمان

داده‌های مربوط به میانگین مستمری بازنشستگی در آلمان برای آلمان شرقی و غربی به‌صورت جداگانه محاسبه می‌شوند. از 31 دسامبر 2019، میانگین مبلغ مستمری پرداخت شده به بازنشستگان (پس از کسر هزینه‌های اجتماعی) در آلمان غربی، 1169 یورو برای هر ماه تعیین شده است. این مبلغ برای بازنشستگان مرد بوده و مبلغ حقوق بازنشستگی برای زنان، 700 یورو است. این مبلغ برای ایالت‌های فدرال بخش آلمان شرقی، تنها اندکی بیشتر است.

حقوق پناهندگان در آلمان

پناهندگان نیز مشمول دریافت حقوق در آلمان هستند. حقوق پرداخت شده به یک پناهجوی بزرگسال مجرد در آلمان، 354 یورو در ماه است. مبلغ 219 یورو از این حقوق برای غذا، اجاره، پوشاک، بهداشت و سایر اقلام شخصی در نظر گرفته شده است و 135 یورو دیگر آن، به‌عنوان یک مستمری در نظر گرفته می‌شود. همچنین این مبلغ فقط برای کسانی است که در خارج از مراکز اقامتی، زندگی می‌کنند. کسانی که در مراکز اقامتی هستند، تنها 135 یورو در ماه دریافت می‌کنند. مبلغ حقوق پناهندگان برای زوج‌هایی که در خارج از مراکز اقامتی هستند، به 318 یورو هم می‌رسد.

مقایسه درآمد در آلمان به نسبت کشورهای دیگر

آلمان اگرچه بالاترین نرخ دستمزد را در اروپا ندارد، اما در رتبه‌های بالایی از این نظر قرار می‌گیرد. در جدول زیر، میزان درآمد در آلمان نسبت به سایر کشورها براساس رتبه‌بندی، نشان داده شده است.

سخن پایانی

برای کسانی که قصد دارند برای کار و زندگی به آلمان بروند، بسیار مهم است که با شرایط حقوق در آلمان آشنا باشند. در واقع اطلاع از میزان حقوق مناسب در آلمان به شما برای برآورد هزینه‌ها کمک کرده و می‌دانید با شغلی که قرار است در این کشور داشته باشید، امکان زندگی راحتی در آنجا خواهید داشت یا خیر. مشاغل مختلف میانگین حقوق متفاوتی در آلمان دارند و همچنین بسته به میزان دستمزد، باید مبالغ متفاوتی مالیات پرداخت کنند. در این مطلب از موسسه مهاجرتی پارسی کانادا با اشاره به این موضوعات اساسی، به هرآنچه که درباره حقوق و دستمزد در آلمان لازم است بدانید پرداخته شده و حقوق اقشار مختلف مانند بازنشستگان و حتی پناهندگان نیز بررسی شده است.

سوالات متداول