تحصیل دکتری در کانادا | معرفی بورسیههای دکتری
تحصیل دکترا در کانادا فرصتی ویژه برای ادامه تحصیل و انجام پژوهشهای علمی در دانشگاههای تاریخی و مشهور آمریکای شمالی است. با ادامه تحصیل در مراکز آموزشی معتبری مانند دانشگاه تورنتو، دانشگاه بریتیش کلمبیا و دانشگاه مک گیل که در رتبههای برتر جهانی قرار دارند، دانشجویان بینالمللی به امکانات پیشرفته آموزشی دسترسی دارند.
کیفیت بالای آموزش نسبت به سایر کشورها، فرصتهای کاری پس از فارغالتحصیلی و امکان دریافت بورسیه تحصیلی از جمله جذابیتهای ادامه تحصیل دکترا در کانادا محسوب میشوند. در این مطلب از پارسی کانادا به شرایط، بورسیهها و مراحل ادامه تحصیل در مقطع دکتری در دانشگاههای این کشور و اخذ ویزای تحصیلی کانادا میپردازیم.
آشنایی با سیستم آموزشی دوره تحصیلی دکترا در دانشگاههای کانادا
سیستم آموزشی مقطع دکترا در دانشگاههای کانادا بهگونهای طراحی شده است که پژوهشمحور (research based) باشد و معمولاً بین 4 تا 6 سال طول میکشد. برخلاف مدل آمریکایی که اغلب شامل کلاسهای درسی و امتحانات قبل از شروع پایاننامه یا رساله دکتری هستند، برنامه درسی دکترای کانادا از همان ابتدا بیشتر روی پژوهشها و تحقیقات گسترده علمی متمرکز است.
در سیستم آموزشی مقطع دکترا در کانادا از دانشجویان انتظار میرود که در تحقیقات علمی مشارکت داشته باشند و زمینه علمی خود را تقویت کنند. بسیاری از دانشگاهها مانند دانشگاه اتاوا (University of Ottawa) و دانشگاه کوئینز (Queen’s University) دورههای ویژهای برای مقطع تحصیلی دکترای ارائه میشوند که ترکیبی از سرفصلهای درسی و پژوهشی هستند.
شرایط تحصیل در کانادا در مقطع دکترا
شرایط اخذ پذیرش برای برنامههای تحصیلی مقطع دکتری در کانادا به دانشگاه و رشته تحصیلی بستگی دارد، اما شرایط عمومی برای همه متقاضیان یکسان است. اول از همه، متقاضیان باید برای اخذ پذیرش در هر برنامه دکترا، مدرک کارشناسی ارشد همان رشته را داشته باشند. علاوه بر این، سایر شرایط عمومی پذیرش برای دکتری در کانادا عبارتاند از:
✓ نمره معدل یا GPA (Grade Point Average): متقاضیان برای پذیرش در یکی از این برنامههای تحصیلی مقطع دکترا نیاز به حداقل GPA 3.0 یا بالاتر دارند. جزئیات بیشتر را در صفحه آزمون GPA چیست بخوانید.
✓ سالهای مجاز برای توجیه گپ تحصیلی: دانشجویان مقطع دکترا و به طور کلی مقاطع تحصیلات تکمیلی معمولاً اجازه دارند تا 5 سال گپ تحصیلی موجه داشته باشند.
✓ قبولی در آزمونهای ورودی تحصیلات تکمیلی: قبولی در آزمونهای GRE (Graduate Records Examination ) و GMAT (Graduate Management Admissions Test) برای ارزیابی توانایی دانشجویان الزامی است.
✓ ارائه مدارک زبان: ارائه مدرک زبان انگلیسی آیلتس (IELTS) با حداقل نمره 6 تا 6.5 یا معادل آن (آزمونهای TOEFL با نمره 90 یا PTE با نمره 65) و ارائه مدرک زبان فرانسوی برای دانشگاههای فرانسویزبان یکی دیگر از شرایط مهم است.
✓ تجربه کاری: داشتن تجربه کار در رشته مورد نظر، اجباری نیست، اما داشتن تجربه کاری مرتبط یا فعالیتهای داوطلبانه تأثیر قابل توجهی در قبولی پذیرش دارند.
✓ بیانیه تحقیق (Research Statement): بیانیه هدف یا یک پروپوزال پژوهشی، از جمله شرایط مهم درخواست پذیرش دکترا است. جزئیات و دلایل درخواست پذیرش دکترا و اهداف آینده دانشجو باید در این بیانیه ارائه شوند.
✓ ارائه رزومه: رزومه متقاضیان تحصیل دکترا در کانادا شامل اطلاعات مهمی مثل دستاوردهای تحصیلی، تجربه کاری، فعالیتهای فوقبرنامه و جوایز علمی دانشجو است.
✓ شرکت در مصاحبهها: در مصاحبه پذیرش دکترا در بعضی از دانشگاههای کانادا متقاضی باید آماده پاسخگویی به سؤالات مربوط به رشته انتخابی، تحقیقات، تجربیات، علایق و آرزوهای شغلی خود باشد.
✓ ارائه توصیهنامه دکترا (Recommendation Letter): برای اخذ پذیرش دکترا در کانادا به توصیهنامه یک یا چند استاد دانشگاه یا کارفرمای مرتبط نیاز است.
مدارک لازم برای تحصیل در مقطع دکتری در کانادا
مدارک مورد نیاز برای تحصیل بهعنوان دانشجوی مقطع دکترا در دانشگاههای کانادا عبارتاند از:
✓ تکمیل فرم درخواست یا اپلیکیشن فرم (application form)
✓ نامه اصلی پذیرش از دانشگاه
✓ گذرنامه معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار
✓ 2 قطعه عکس جدید ویژه پاسپورت همراه درج نام و تاریخ تولد در پشت عکس
✓ ارائه مدارک اثبات تمکن حمایت مالی شامل شهریه دانشگاه + 20.635 دلار کانادا برای تامین هزینههای زندگی یک نفر در طول یک سال
✓ ارائه نامه توضیحی (letter of explanation) برای نشان دادن اهداف تحصیلی به آفیسر پرونده
✓ اخذ مجوز تحصیلی کبک یا CAQ (Certificat d’acceptation du Québec) در صورت ادامه تحصیل در دانشگاههای استان کبک کانادا
✓ ارائه نسخه ترجمهشده مدارک تحصیلی کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی یا فرانسوی
✓ مدرک پرداخت هزینه مجوز تحصیل (Study permit)
جزئیات بیشتر را در صفحه هزینه زندگی دانشجویی در کانادا بخوانید.
نحوه و مراحل اخذ پذیرش تحصیل دکتری در کانادا
برای تحصیل در کانادا بهعنوان یک دانشجوی بینالمللی، باید برای اخذ پذیرش تحصیلی کانادا و ویزای تحصیلی درخواست دهید. برای انجام این کار و مهاجرت تحصیلی به کانادا مراحل زیر را به ترتیب پشت سر بگذارید:
1- جستوجو و انتخاب دوره مناسب: یکی از دورهها یا اصطلاحاً پروژههای مقطع دکتری را که با مدرک کارشناسی ارشد و شرایطتان متناسب است، انتخاب کنید. ضمناً دانشگاه مورد نظرتان باید جزو مؤسسات آموزشی منتخب کانادای (DLI) باشد.
2- بررسی فرصتهای تحصیلی مقطع دکتری: فرصتهای تحصیلی ویژه مثل فاندها یا بورسیههای تحصیلی مقطع دکتری در دانشگاههای کانادا را بررسی کنید.
3- بررسی وبسایت رسمی دانشگاه: پس از انتخاب یک موقعیت تحصیلی مناسب در مقطع دکتری، وارد وبسایت رسمی دانشگاه شوید و شرایط، مدارک و نحوه ارسال درخواست را بررسی کنید.
4- ارسال درخواست پذیرش و مدارک: مدارک مورد نیاز از جمله مدارک تحصیلی دوره کارشناسی ارشد، مدرک مهارت زبان انگلیسی یا فرانسوی و مدارک هویتی خود را قبل از ددلاین دوره دکتری ارسال کنید.
5- شرکت در مصاحبه دوره دکتری کانادا: در صورت پذیرفته شدن درخواست اخذ پذیرش (admission) در مصاحبه برنامهریزیشده دانشگاه شرکت کنید.
6- درخواست برای اخذ مجوز تحصیلی: پس از پایان موفقیتآمیز مصاحبه، برای اخذ مجوز تحصیلی کانادا (study permit) یا ویزای تحصیلی درخواست دهید.
7- دریافت ویزای تحصیلی: هنگام ورود به کانادا، نامه پذیرش خود را به آفیسر بخش خدمات مرزی ارائه دهید. آنها ویزای تحصیلی شما را پس از بررسی و تأیید، صادر خواهند کرد.
💡یک نکته مهم
اصطلاح ددلاین (deadline) یا اصطلاحاً «فرصت نهایی» به معنای زمان تعیینشده برای یک دوره تحصیلی است. به عبارت سادهتر، اگر ددلاین دوره دکتری مورد نظرتان در دانشگاه اتاوا کانادا تاریخ دسامبر 2024 باشد، باید قبل از این تاریخ برای اخذ پذیرش و ویزای تحصیلی اقدام کنید.
هزینه تحصیل مقطع دکتری در کانادا
هزینههای تحصیل در مقطع تحصیلی دکترا در کشور کانادا به 2 دسته اصلی تقسیم میشوند:
شهریه دانشگاههای کانادا: اکثر دانشگاههای کانادا شهریه دانشجویان بینالمللی دوره دکتری را بهصورت سالانه یا ترمی دریافت میکنند. میانگین شهریه سالانه برنامههای تحصیلی مقطع دکتری در کانادا بین 4000 تا 8000 دلار کانادا در سال ارزیابی میشود. همچنین، شهریه دکتری در کانادا بین 2000 تا 8000 دلار کانادا در هر ترم متغیر است.
هزینههای زندگی: زندگی در کانادا برای دانشجویان بینالمللی در سال 2024 بسته به سبک و سطح زندگی آنها بین 15.000 تا 20.000 دلار کانادا در سال هزینه دارد.
همچنین، هزینه مجوز اقامت موقت کانادا و سایر هزینههای جانبی برای مهاجرت تحصیلی به کانادا طبق جدول زیر اعلام شدهاند:
مجوز تحصیل یا اِستادی پرمیت (Study Permit) | 150 دلار کانادا |
هزینه اخذ مجوز اقامت موقت کانادا | 200 دلار کانادا |
هزینه اخذ ویزای توریستی کانادا (برای همراه دانشجو) | 100 دلار |
هزینه انگشتنگاری | 85 دلار |
بورسیه تحصیلی برای تحصیل دکتری در کانادا
با وجود اینکه ادامه تحصیل دکتری کانادا هزینه معقولانهای برای دانشجویان بینالمللی دارد، امکان اخذ بورسیه تحصیلی و پوشش هزینههای تحصیل هم فراهم است. خوشبختانه برای آن دسته از دانشجویان بینالمللی که بودجه محدودی دارند و به دنبال ادامه تحصیل هستند، بورسیههای دکترا در کانادا در دسترس است.
جدول زیر بخشی از مهمترین بورسیههای تحصیلی مقطع دکتری در دانشگاههای کانادا در سال 2024 را نشان میدهد:
نام بورسیه تحصیلی دکتری در کانادا | مزایا، اندازه پوشش و ارزش بورسیه |
---|---|
بورسیه انتاریو تریلیوم از دانشگاه وسترن (Ontario Trillium Scholarship - Western University) | 40 هزار دلار کانادا در سال و قابل تمدید تا 4 سال |
بورسیههای ورودی تحصیلات تکمیلی دانشگاه آلبرتا (University of Alberta Graduate Entrance Scholarships) | 21 هزار دلار کانادا و غیر قابل تمدید |
بورسیه دکترا در دانشگاه مونترال Doctoral Scholarship at the University of Montreal | 7 هزار دلار کانادا و قابل تمدید تا یک بار |
فلوشیپ دکترای 4 ساله از دانشگاه بریتیش کلمبیا (Doctoral Fellowship- University of British Columbia) | 18.200 دلار کانادا (حقوق سالانه) + پوش کامل شهریه دانشگاه تا 4 سال |
بورسیه ورودی تحصیلات تکمیلی - دانشگاه ویندزور (Graduate Entrance Scholarship- University of Windsor) | 7.500 دلار کانادا و قابل تمدید تا 4 سال |
سایتهای پیدا کردن بورسیه دکتری کشور کانادا
سایتهای زیر از جمله پلتفرمهای بینالمللی برای جستوجو و پیدا کردن بورسیه مقطع دکترا در دانشگاههای کانادا هستند:
✓سایت educanada.ca (ویژه دانشگاههای کانادا)
✓ سایت scholarshipscanada.com (ویژه دانشگاههای کانادا)
✓ سایت scholarshiptab.com
✓ سایت FindAPhD.com
✓ سایت PhDPortal.com
✓ سایت ScholarshipPortal.com
✓ سایت ScholarshipPositions.com
✓ سایت Chegg.com
✓ سایت GradSchools.com
✓ سایت Scholarships.com
✓ سایت Fastweb.com
✓ سایت collegeboard.org
✓ سایت ScholarshipOwl.com
معرفی رشتههای بورسیهدار دکتری کانادا
بورسیههای تحصیلی کانادا در مقطع دکتری معمولاً عمومیاند و شامل رشتههای بخصوصی نمیشوند. با این حال، بعضی از رشتهها مثل موارد زیر در لیست بورسیههای تحصیلی دیده میشوند:
- علوم اجتماعی (Social Sciences)
- علوم انسانی (humanities)
- علوم طبیعی (natural Science)
- مهندسی (Engineering)
- سلامت (Health)
5 بورسیه دکتری کانادا که به IELTS نیازی ندارند
موارد زیر، از جمله بورسیههای دوره PhD در کانادا هستند که نیاز به مدرک IELTS ندارند:
✓ بورسیه بنیاد جاستین ترودو (Justin Trudeau Foundation Scholarship): بورسیه 3 ساله با تمرکز روی ویژگی رهبری دانشجو
✓ بورسیه انتاریو تریلیوم (Ontario Trillium Scholarship): ویژه دانشجویان با مهارت و نمره بالا
✓ بورسیه وانییر (The Vanier Canada Graduate Scholarships): پوشش سالانه مبلغ ۵۰,۰۰۰ دلار کانادا
✓ بورسیه فلوشیپ دانشگاه بریتیش کلمبیا (The University of British Columbia Four Year Doctoral Fellowship): اعطای فاند و پوشش کامل شهریه برای 4 سال
✓ بورسیه دیپلم جایگزین دکتری (Diploma Scholarships): برنامههای دیپلم در کانادا جایگزینی برای تحصیل دکترای سنتی به شمار میروند. این برنامهها اغلب یک یا 2 ساله هستند و نیاز به مدرک IELTS ندارند.
معرفی بهترین رشتهها برای تحصیل در مقطع دکتری در کانادا
در حال حاضر بهترین و محبوبترین رشتههای تحصیلی دوره دکتری در دانشگاههای کانادا عبارتاند از:
✓ علوم کامپیوتر و مهندسی (Computer Science and Engineering)
✓ علوم زیست پزشکی (Biomedical Sciences)
✓ مطالعات محیطی و پایداری (Environmental Studies and Sustainability)
✓ مدیریت بازرگانی (Business Administration and Management)
✓ علوم اجتماعی و مطالعات سیاسی (Social Sciences and Policy Studies)
✓ فیزیک و نجوم (Physics and Astronomy)
✓ علوم مواد و مهندسی (Materials Science and Engineering)
✓ روانشناسی و علوم اعصاب (Psychology and Neuroscience)
✓ بهداشت و سلامت عمومی و اپیدمیولوژی (Public Health Epidemiology)
✓ انرژی تجدیدپذیر و مهندسی پایدار (Renewable Energy and Sustainable Engineering)
بهترین دانشگاهها برای تحصیل مقطع دکتری در کانادا
در جدول زیر، برترین دانشگاهها برای دکترا در کانادا بر اساس آخرین رتبهبندیهای QS جهانی دانشگاهها ارائه شده است:
رتبه جهانی دانشگاه از نظر QS در سال 2025 | لیست دانشگاههای برتر کانادا | مدت برنامه تحصیل مقطع دکترا | متوسط شهریه سالانه (به دلار کانادا) |
---|---|---|---|
25 | دانشگاه تورنتو (University of Toronto) | 4 سال | 8،969 |
29 | دانشگاه مک گیل (McGill University) | 4 تا 5 سال | 18،239 |
38 | دانشگاه بریتیش کلمبیا (University of British Columbia) | 5 سال | 9،690 |
96 | دانشگاه آلبرتا (University of Alberta) | 5 تا 6 سال | 8،874 |
115 | دانشگاه واترلو (University of Waterloo) | 4 سال | 24،637 |
176 | دانشگاه مک مستر (McMaster University) | 4 سال | 23،059 تا 24،998 |
189 | دانشگاه اتاوا (University of Ottawa) | 4 سال | 12،104 |
193 | دانشگاه کوئینز (Queen's University) | 4 تا 6 سال | 5،772 |
198 | دانشگاه کلگری (University of Calgary) | 4 تا 6 سال | 23.756 |
319 | دانشگاه سایمون فریزر (Simon Fraser University) | 4 سال | 4،134 |
423 | دانشگاه لاوال (Laval University) | 4 سال | 19،134 |
مزایای تحصیل در کانادا در مقطع دکتری
دانشجویان بینالمللی میتوانند از فرصتهای پژوهشی و امکانات پیشرفته دانشگاههای کانادا استفاده کنند و علاوهبراین، از مزایای زیر هم بهرهمند شوند:
✓ شهریه مقرونبهصرفه: ادامه تحصیل در مقطع دکترا در کشور کانادا نسبت به کشورهای بزرگتر مخصوصاً ایالات متحده آمریکا هزینه کمتری دارد.
✓ رشتهها و برنامههای تحصیلی متنوع: طیف گستردهای از رشتهها و برنامههای تحصیلی برای اخذ مدرک دکترا در کانادا در دسترس هستند.
✓ امکان اخذ آسان اقامت دائم کانادا: فارغالتحصیلان مقطع دکترا از دانشگاههای کانادا میتوانند از طریق ویزای کار پس از تحصیل در کانادا و برنامههای نامزدی استانی بهراحتی اقامت دائم کانادا را دریافت کنند. نکته جالب اینکه فارغالتحصیلان مقطع دکترا حتی بدون پیشنهاد شغلی هم واجد شرایط اقامت دائم کانادا هستند.
✓ بورسیههای تحصیلی: دانشگاههای کانادا صرف نظر از ملیت و پیشینه آنها بورسیههای متعددی را به دانشجویان دکترا ارائه میدهند.
✓ آشنایی با افراد متخصص و باتجربه: ادامه تحصیل در مقطع دکترا در دانشگاههای کانادا به دانشجویان بینالمللی اجازه میدهد تا با افراد برتر در رشتههای کاری و تحصیلی خود همکاری کنند. در نتیجه شخصی که مدرک کارشناسی ارشد یک رشته را در ایران دارد، بهتر است مدرک دکترای خود را در کانادا بگیرید.
آینده شغلی فارغالتحصیلان دکتری در کانادا
فارغالتحصیلان مقطع دکترا در کانادا به طور متوسط سالانه ۹۱.۰۰۰ دلار کانادا درآمد دارند. همچنین، فارغالتحصیلان رشته کامپیوتر با مدرک دکترا در کانادا با متوسط حقوق سالانه ۱۲۳.۰۰۰ دلار کانادا بیشترین درآمد را به خود اختصاص دادهاند.
ضمناً طبق پیشبینیها و آمار دولتی، فارغالتحصیلان دوره دکترا در کانادا در ۵ سال آینده شاهد افزایش حقوق خواهند بود.
با داشتن مدرک دکترا در کانادا میتوانید به موقعیتهای شغلی در مراکز آموزش عالی، مراکز تحقیقاتی و ادارات دولتی دسترسی داشته باشید که مهمترینشان را در جدول زیر مشاهده میکنید:
عناوین شغلی فارغالتحصیلان دکترا در کانادا | متوسط حقوق سالانه (دلار کانادا) |
---|---|
توسعهدهنده نرمافزار (Software development) | ۹۹.۴۳۶ |
دانشمند داده (Data Scientist) | ۱۰۸.۳۹۵ |
مهندس تحقیق (Research Engineer) | ۷۶.۶۳۶ |
مهندس مکانیک (Mechanical Engineer) | ۸۶.۰۲۴ |
مدیر مالی ارشد (Chief Financial Officer) | ۱۴۸.۹۰۸ |
پژوهشگر علمی (Research Scientist) | ۵۰.۰۸۶ |
همین امسال در مقطع دکترا و در کانادا ادامه تحصیل دهید!
کانادا با دانشگاههای معتبر جهانی و محیطی پژوهشمحور، مقصد ایدهآلی برای دانشجویان بینالمللی مقطع دکتری است. سیستم آموزشی این کشور با تمرکز بر تحقیقات عملی و امکان دسترسی به امکانات پیشرفته، فرصت رشد و شکوفایی علمی را برای دانشجویان فراهم میکند. همچنین، فرصتهای شغلی پس از فارغالتحصیلی در کانادا هم متعدد هستند و فرصت ساختن زندگی دلخواه برای واجدین شرایط وجود دارد.
برای اخذ پذیرش در دانشگاههای کانادا، توصیه میشود که از چند ماه قبل از شروع ترم تحصیلی اقدامات لازم را انجام دهید و با مشاوران تحصیلی مشورت کنید. ضمناً برای کسب اطلاعات دقیقتر درباره شرایط پذیرش، بورسیهها و هزینههای تحصیل در هر دانشگاه بهتر است وارد وبسایت رسمی دانشگاه مورد نظر بشوید. همچنین، برای دریافت مشاوره تخصصی و رایگان در رابطه با مهاجرت تحصیلی به کانادا با ما در پارسی کانادا تماس بگیرید یا فرم درخواست مشاوره را تکمیل کنید!
کنارتان هستیم. کافیست فرم مشاوره را پر کنید.
فیلد های "*" اجباری هستند
پاسخ به سؤالات متداول
بله، فارغالتحصیلان مقطع دکترا میتوانند مجدداً در همان دانشگاه یا دانشگاه دیگر و با اخذ پذیرش دوباره ادامه تحصیل بدهند.
بله، دانشجویان بینالمللی دکترا در کانادا میتوانند حداکثر ۲۰ ساعت در هفته در طول ترم تحصیلی و تماموقت در طول تعطیلات بهصورت برنامهریزیشده کار کنند.
بله، دانشجویان دکترا میتوانند برای مجوز کار پسا فارغالتحصیلی (PGWP) درخواست دهند که به آنها اجازه میدهد تا 3 سال پس از فارغالتحصیلی در کانادا بمانند و کار کنند.
بله، دانشجویان بینالمللی میتوانند همسر و فرزندان وابسته خود را از طریق ویزای همراه (dependent visa) به کانادا بیاورند.
فارغالتحصیلان دوره دکتری میتوانند از طریق برنامههایی مانند کلاس تجربه کانادایی (CEC) یا برنامههای نامزدی استانی کانادا (PNP) برای اخذ اقامت دائم درخواست دهند.
به طور کلی، برای شروع دوره تحصیلی در پاییز باید زودتر و از فصل بهار درخواست دهید تا زمان کافی برای جمعآوری تمام مواد درخواست داشته باشید.
بله، برخی دانشگاهها برنامههای همکاری یا کوآپ (Co-Op) برای دانشجویان دکترا ارائه میدهند تا تجربه کاری ارزشمندی را در زمینه تحصیلی خود به دست بیاورند.
لزوماً خیر؛ پس از اتمام دوره دکترای خود میتوانید، با درخواست مجوز کار پس از فارغالتحصیلی (PGWP) یا از طریق مسیرهای مهاجرتی دیگر در کانادا بمانید.
مدتزمان ادامه تحصیل تا فارغالتحصیلی در دوره دکتری دانشگاههای کانادا اغلب بین 4 تا 6 سال است.
آیا سوالی دارید؟